Author: TNTP LAW

Các giao dịch liên quan đến hoạt động mua bán tài sản hình thành trong tương lai diễn ra ngày càng phức tạp, chứa đựng nhiều rủi ro pháp lý, trong khi quy định của pháp luật điều chỉnh lĩnh vực này còn nhiều “khoảng trống” hoặc chồng chéo lên nhau. Trong phạm vi bài viết này, TNTP sẽ đánh giá, phân tích một số rủi ro pháp lý đối với hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai nhằm dự liệu cho khách hàng những rủi ro khi giao kết hợp đồng này.

I. Thứ nhất, quy định pháp luật chưa chi tiết và cụ thể

Bộ luật Dân sự năm 2015 (“BLDS”) chỉ định nghĩa khái niệm tài sản hình thành trong tương lai mà chưa đưa ra các quy định điều chỉnh đối với hoạt động giao kết hợp đồng mua bán nhóm tài sản này. Tương tự trong các quy định của pháp luật chuyên ngành, khung pháp lý chưa theo kịp sự ra đời và phát triển của các loại tài sản hình thành trong tương lai mới xuất hiện gần đây, điển hình là một số loại hình bất động sản như: căn hộ văn phòng có nhân viên lưu trú (officetel), căn hộ khách sạn (condotel), biệt thự nghỉ dưỡng (resort villa), nhà ở kết hợp cửa hàng kinh doanh (shophouse), nhà ở kết hợp khách sạn (hometel), …

II. Thứ hai, quy định pháp luật còn bất cập, hạn chế, chưa thống nhất

Khi Bộ luật Dân sự 2015 chưa có những quy định hướng dẫn cụ thể thì quá trình giao kết, thực hiện hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai sẽ được điểu chỉnh chủ yếu bởi pháp luật chuyên ngành. Tuy nhiên, ngay chính trong quy định của pháp luật chuyên ngành về hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai vẫn còn một số quy định xung đột lẫn nhau, ảnh hưởng đến hiệu quả áp dụng pháp luật trên thực tế và gây ra những rủi ro đáng kể đối với quyền lợi của các bên trong hợp đồng.

Ví dụ, Luật Đất đai năm 2013, chưa có quy định thống nhất giữa Luật nhà ở năm 2014 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 về quyền sử dụng đất của cá nhân nước ngoài tại Việt Nam đã dẫn đến không thể thực hiện được việc cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà cho người nước ngoài khi thực hiện hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai, mặc dù họ đã nhận bàn giao nhà và sử dụng.

Hay như pháp luật quy định chưa thống nhất về việc có bắt buộc công chứng hay công chứng theo yêu cầu đối với các loại hợp đồng chuyển nhượng bất động sản nói chung và bất động sản hình thành trong tương lai nói riêng giữa tổ chức kinh doanh bất động sản và cá nhân, tổ chức khác. Việc thực hiện công chứng hay không phụ thuộc vào nhu cầu của các bên. Ngoài ra, việc pháp luật nhà ở cho phép các doanh nghiệp, hợp tác xã có chức năng kinh doanh bất động sản khi giao dịch, mua bán nhà ở thương mại hình thành trong tương lai không cần công chứng, chứng thực dẫn đến tình trạng bên nhận chuyển nhượng không thể tra cứu, xác minh được nhà ở đã được giao dịch trước đó hay chưa và khả năng lớn phát sinh tranh chấp với bên thứ ba. Đồng thời, do bất cập trong quy định về việc công chứng hợp đồng mua bán bất động sản hình thành trong tương lai chưa có cơ chế giám sát chủ đàu tư thực thi các trách nhiệm trong giao dịch bất động sản nên dẫn đến các trường hợp chủ đầu tư cố ý không thực hiện đúng trách nhiệm của mình theo quy định pháp luật.

III. Thứ ba, nguy cơ bị vi phạm hợp đồng lớn

Mặc dù, pháp luật chuyên ngành có quy định một số điều kiện đối với hoạt động ký kết hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai nhưng các quy định điều chỉnh còn nằm rải rác ở các văn bản khác nhau nên người mua sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc hiểu rõ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình theo luật định. Một số vi phạm xuất phát từ phía bên bán gây rủi ro lớn cho bên mua có thể kể đến như: vi phạm nghĩa vụ bàn giao và chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua; tự ý ép giá, tăng giá bán tài sản; bàn giao tài sản không đúng chất lượng, mô tả trong hợp đồng; không thực hiện thủ tục đăng ký chứng nhận quyền sở hữu/ quyền sử dụng cho bên mua, vv…

Quy định pháp luật còn bất cập, mâu thuẫn cũng dẫn đến tình trạng mua bán trá hình. Đặc biệt là đối với nhóm tài sản bất động sản hình thành trong tương lai. Nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản cố tình lách luật để huy động vốn trái phép bán nhà ở thương mại hình thành trong tương lai khi chưa đủ điều kiện mở bán. Những giao dịch giả tạo trên giữa chủ đầu tư và khách hàng gây rủi ro lớn cho các bên, đặc biệt là khách hàng.

Nhằm hạn chế những rủi ro phát sinh trong quá trình mua bán tài sản hình thành trong tương lai, khách hàng cần nghiên cứu, tìm hiểu kỹ về tình trạng pháp lý, hình thành của tài sản; cũng như cần có sự trang bị, am hiểu, tư vấn pháp luật khi giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán; tạo môi trường giao dịch an toàn và minh bạch.

Trên đây là bài viết “Các rủi ro pháp lý đối với hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai”. Chúng tôi hy vọng bài viết này hữu ích với bạn.

Trân trọng.

Hiện nay, các doanh nghiệp trên thế giới và Việt Nam đặc biệt ưa chuộng hình thức đầu tư, kinh doanh Nhượng quyền thương mại để có thể nhanh chóng tăng độ phủ sóng, chiếm lĩnh thị phần cũng như tạo giá trị cho thương hiệu doanh nghiệp. Theo đó, trong bài viết “Nhượng quyền thương mại – Những vấn đề cần lưu ý” dưới đây, TNTP sẽ giúp quý độc giả hiểu thêm những khía cạnh pháp lý cần lưu ý trước khi nhượng quyền hoặc đăng ký nhượng quyền thương mại.

I. Nhượng quyền thương mại là gì?

Căn cứ Điều 284 Luật thương mại 2005, Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện sau đây:

“Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;

Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.”

II. Điều kiện, đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại

1. Điều kiện hoạt động nhượng quyền thương mại

Căn cứ Điều 8 Nghị định số 08/2018/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 15/01/2018 sửa đổi Điều 5 Nghị định số 35/2006/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động nhượng quyền thương mại: “Thương nhân được phép cấp quyền thương mại khi hệ thống kinh doanh dự định dùng để nhượng quyền đã hoạt động ít nhất 01 năm”.

Hiện tại, tại Việt Nam, chưa có văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn, giải thích về “hệ thống kinh doanh dự định dùng để nhượng quyền đã hoạt động ít nhất 01 năm”.

Tham khảo quan điểm của Bộ Công Thương về việc giải đáp vướng mắc của Công ty TNHH Feddy được đăng tải trên Báo điện tử Chính phủ ngày 05/03/2019 đối với nội dung hỏi “mốc thời gian bắt đầu tính hoạt động của hệ thống dự định nhượng quyền là kể từ ngày cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp có ngành nghề bán buôn, bán lẻ phù hợp, hay là ngày cấp giấy chứng nhận đăng ký địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam?”, Bộ Công Thương đã trả lời:

Theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 08/2018/NĐ-CP ngày 15/01/2018, điều kiện đối với nhượng quyền như sau: “Thương nhân được phép cấp quyền thương mại khi hệ thống kinh doanh dự định dùng để nhượng quyền đã được hoạt động ít nhất 01 năm”. Điều kiện “đã được hoạt động ít nhất 01 năm” áp dụng đối với hệ thống kinh doanh dự định dùng để nhượng quyền, không áp dụng cho thương nhân. Do đó, 01 năm là thời gian được tính từ ngày cấp giấy chứng nhận địa điểm kinh doanh của cửa hàng đầu tiên thuộc hệ thống kinh doanh của thương nhân, đồng thời cửa hàng và hệ thống kinh doanh đó phải triển khai hoạt động kinh doanh thực sự trong thực tế.

2. Đăng ký nhượng quyền thương mại

Căn cứ Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 120/2011/NĐ-CP có hiệu từ ngày 01/02/2012, đã bổ sung quy định về nhượng quyền thương mại, các trường hợp không phải đăng ký nhượng quyền bao gồm: nhượng quyền trong nước và nhượng quyền thương mại từ Việt Nam ra nước ngoài; đối với các trường hợp không phải đăng ký nhượng quyền thì chỉ cần thực hiện chế độ báo cáo đối với Sở Công Thương.

Ngoài những trường hợp không phải đăng ký nhượng quyền nêu trên, trước khi tiến hành nhượng quyền thương mại, thương nhân dự kiến nhượng quyền (bao gồm cả thương nhân nước ngoài dự kiến nhượng quyền) phải đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại với cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại Nghị định số 35/2006/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động nhượng quyền thương mại (“NĐ 35/2006/NĐ-CP”).

III. Trách nhiệm cung cấp thông tin của các bên trong nhượng quyền thương mại

1. Trách nhiệm cung cấp thông tin của Bên nhượng quyền

Căn cứ Điều 8 NĐ 35/2006/NĐ-CP quy định trách nhiệm cung cấp thông tin của Bên nhượng quyền thì Bên nhượng quyền có trách nhiệm cung cấp bản sao hợp đồng nhượng quyền thương mại mẫu và bản giới thiệu về nhượng quyền thương mại của mình cho bên dự kiến nhận quyền ít nhất là 15 ngày làm việc trước khi ký kết hợp đồng nhượng quyền thương mại nếu các bên không có thỏa thuận khác. Các nội dung bắt buộc của bản giới thiệu về nhượng quyền thương mại do Bộ Công thương quy định và công bố.

Bên cạnh đó, Bên nhượng quyền có trách nhiệm thông báo ngay cho tất cả các Bên nhận quyền về mọi thay đổi quan trọng trong hệ thống nhượng quyền thương mại làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh theo phương thức nhượng quyền thương mại của Bên nhận quyền.

Nếu quyền thương mại là quyền thương mại chung thì ngoài việc cung cấp thông tin theo nội dung trên thì Bên nhượng quyền thứ cấp còn phải cung cấp cho bên dự kiến nhận quyền bằng văn bản các nội dung sau đây: thông tin về Bên nhượng quyền đã cấp quyền thương mại cho mình; nội dung của hợp đồng nhượng quyền thương mại chung và cách xử lý các hợp đồng nhượng quyền thương mại thứ cấp trong trường hợp chấm dứt hợp đồng nhượng quyền thương mại chung.

2. Trách nhiệm cung cấp thông tin của bên dự kiến nhận quyền

Đối với Bên dự kiến nhận quyền thì pháp luật không quy định cụ thể các nội dung mà Bên dự kiến nhận nhượng quyền phải cung cấp cho Bên nhượng quyền. Tuy nhiên, Bên dự kiến nhận quyền phải cung cấp cho Bên nhượng quyền các thông tin mà Bên nhượng quyền yêu cầu một cách hợp lý để quyết định việc trao quyền thương mại cho Bên dự kiến nhận quyền.

Trên đây là một số nội dung pháp lý liên quan đến hoạt động đăng ký nhượng quyền thương mại, TNTP mong rằng bài viết trên sẽ mang đến cho độc giả những thông tin hữu ích.

Trân trọng,

Hợp đồng xây dựng là một trong những loại hợp đồng đặc thù bởi yếu tố kỹ thuật, đặc tính sản phẩm, năng lực chủ thể và trách nhiệm của các bên tham gia trong hợp đồng. Khi tham gia vào quan hệ hợp đồng nói chung, quan hệ hợp đồng xây dựng nói riêng, các bên có nghĩa vụ thực hiện đúng các thỏa thuận trong hợp đồng. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện hợp đồng, bên thi công có thể vi phạm về tiến độ thi công. Vậy trường hợp bên thi công chậm tiến độ trong hợp đồng xây dựng thì sẽ chịu chế tài như thế nào? Quý độc giả vui lòng theo dõi bài phân tích sau của chúng tôi để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

1. Quy định chung về hợp đồng xây dựng

• Về chủ thể: Chủ thể của hợp đồng xây dựng gồm bên giao thầu và bên nhận thầu. Bên giao thầu có thể là bất kỳ cá nhân, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội hay đơn vị vũ trang nhân dân,… có nhu cầu xây dựng. Bên nhận thầu là doanh nghiệp xây dựng có đăng ký kinh doanh hành nghề xây dựng và phải đảm bảo năng lực về chuyên môn, kỹ thuật, kinh nghiệm và tài chính;
• Quyền và nghĩa vụ của các bên: Quyền và nghĩa vụ của các bên được các bên thỏa thuận trong hợp đồng, có thể kể đến các quyền và nghĩa vụ cơ bản sau: bên nhận thầu có nghĩa vụ thực hiện và bàn giao cho bên giao thầu một phần hoặc toàn bộ công trình xây dựng theo đúng yêu cầu của bên giao thầu trong thời hạn nhất định, còn bên giao thầu có nghĩa vụ giao cho bên nhận thầu các số liệu, tài liệu, yêu cầu về khảo sát, thiết kế, mặt bằng xây dựng, vật liệu xây dựng và vốn đầu tư đúng tiến độ, đồng thời có nghĩa vụ nghiệm thu và thanh toán khi công trình hoàn thành từng phần hoặc toàn bộ;
• Về hình thức: Hợp đồng xây dựng phải được ký kết bằng văn bản với các nội dung cơ bản như: đối tượng thực hiện; thời hạn thực hiện; quyền và nghĩa vụ của các bên; phạt vi phạm; bồi thường thiệt hại;…
• Về loại hợp đồng: Hợp đồng xây dựng bao gồm nhiều loại, được phân loại theo tính chất, nội dung công việc thực hiện và giá hợp đồng áp dụng, có thể kể đến như hợp đồng trọn gói, hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh,…

2. Tiến độ, chậm tiến độ trong hợp đồng xây dựng

• Tiến độ trong hợp đồng xây dựng được hiểu là sự thỏa thuận của các bên về các mốc hoàn thành, bàn giao các công việc, sản phẩm chủ yếu;
• Chậm tiến độ trong hợp đồng xây dựng là bên nhận thầu (bên thi công công trình, dự án) đã không thực hiện đúng về thời gian thực hiện các hạng mục công việc trong công trình, dự án mà các bên đã thỏa thuận.

3. Phạt chậm tiến độ trong hợp đồng xây dựng

• Về căn cứ phát sinh: Theo quy định tại Điều 146 Luật Xây dựng năm 2014, sửa đổi bổ sung năm 2020, phạt chậm tiến độ trong hợp đồng xây dựng phải được các bên thỏa thuận và ghi trong hợp đồng. Trường hợp các bên không có thỏa thuận và không ghi trong hợp đồng; hoặc có thoả thuận nhưng chỉ thể hiện bằng lời nói và không ghi trong hợp đồng thì bên bị vi phạm sẽ không được áp dụng chế tài phạt vi phạm đối với bên vi phạm;
• Về mức phạt vi phạm: Đối với công trình xây dựng sử dụng vốn nhà nước, mức phạt hợp đồng không vượt quá 12% giá trị phần hợp đồng bị vi phạm. Như vậy, các bên sẽ được thỏa thuận mức phạt, tuy nhiên mức phạt này không được vượt quá 12% giá trị phần hợp đồng vi phạm. Trường hợp các bên thỏa thuận phạt với mức vượt quá 12% giá trị phần hợp đồng bị vi phạm thì phần vượt quá không được áp dụng, trừ trường hợp bên vi phạm tự nguyện chịu phạt và không phát sinh tranh chấp giữa các bên về mức phạt;

Đối với các công trình xây dựng không sử dụng vốn nhà nước thì mức phạt vi phạm sẽ được xác định dựa trên quy định của Bộ luật dân sự (BLDS) năm 2015. Điều 138 Luật Xây dựng năm 2014, sửa đổi bổ sung năm 2020 đã xác định hợp đồng xây dựng là hợp đồng dân sự cho nên mức phạt vi phạm trong trường hợp này được thực hiện theo quy định của BLDS năm 2015, cụ thể mức phạt sẽ do các bên thỏa thuận mà không bị giới hạn, tuy nhiên thỏa thuận này không được trái với quy định của pháp luật và đạo đức xã hội.

Trên đây là bài viết “Quy định về phạt chậm tiến độ trong hợp đồng xây dựng”. Chúng tôi hy vọng bài viết này có ích với các bạn.

Theo xu hướng toàn cầu hóa hiện nay, nhiều hình thức cho vay của các ngân hàng càng trở nên dễ dàng với khách hàng. Chỉ với một số giấy tờ cá nhân cơ bản, một khách hàng cá nhân cũng có đủ điều kiện để được cấp thẻ tín dụng với hạn mức hàng chục triệu đồng. Việc cho vay tiêu dùng trở nên quá dễ dàng tạo điều kiện để người tiêu dùng tích cực mua sắm, tạo đà tăng trưởng cho nền kinh tế. Tuy nhiên, việc cho vay tín dụng của ngân hàng trở nên quá dễ dàng cũng tiềm ẩn rủi ro nợ xấu đối với xã hội. Lý do nào dẫn đến vấn đề này? Hãy cùng tìm hiểu với TNTP tại bài viết sau.

1. Hoạt động cho vay tín dụng của ngân hàng với khách hàng cá nhân

Hiện nay, có thể thấy việc vay tiêu dùng và mở thẻ tín dụng tại các ngân hàng là vô cùng dễ dàng, chỉ với một Căn cước công dân kèm theo ảnh chụp màn hình thao tác tại ngân hàng, hoặc thậm chí chỉ cần thao tác qua app là người vay hoàn toàn đủ điều kiện để mở thẻ tín dụng với hạn mức hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng.

Dịch vụ mở thẻ tín dụng càng thuận tiện, điều kiện vay càng dễ đáp ứng, thủ tục vay nhanh chóng đã mang lại cho ngân hàng nhiều khách hàng hơn và cũng trực tiếp khiến sức mua và hoạt động tiêu dùng của xã hội càng phát triển. Khi người mua chưa có đủ khả năng tài chính nhưng có nhu cầu để mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ thì ngân hàng đóng vai trò là trung gian tài chính giữa người mua và người bán. Ngân hàng sẽ sử dụng nguồn tiền của mình để cho người mua vay với lãi suất tỷ lệ thuận với khoản vay người mua sử dụng để chi trả cho sản phẩm, dịch vụ của mình.

2. Rủi ro cho khách hàng cá nhân

• Việc dễ dàng trong việc vay tín dụng đã thu hút một lượng lớn khách hàng tham gia mà đa phần là các bạn trẻ – thế hệ chịu tác động lớn từ chủ nghĩa tiêu thụ và lối sống xa xỉ ngày càng được cổ xúy trên trên khắp các phương tiện thông tin đại chúng. Sau khi mất khả năng kiểm soát ham muốn của mình và sẵn sàng trả hàng chục triệu cho những món đồ đắt tiền, đồ vật xa xỉ vì số tiền vay dễ dàng có được với lời cổ vũ có cánh: “Tiêu trước – trả sau” từ các ngân hàng, người vay mới thực sự giật mình vì số tiền gốc kèm theo tiền lãi đã vượt ra khỏi khả năng thanh toán của họ. Khi đó, người vay sẽ phải đối mặt với các biện pháp thu hồi nợ, kèm theo đó là khoản lãi ngày càng tăng dần theo thời gian chậm trả. Có thể thấy việc chi tiêu không có kế hoạch và chi tiêu quá mức sẽ trực tiếp dẫn đến rủi ro nợ xấu.

Sau khi nợ tín dụng, người vay sẽ bị phân loại vào các nhóm nợ và tùy theo số tiền nợ và thời gian chậm trả mà uy tín của người vay đối với ngân hàng sẽ càng giảm. Khi đó, người vay sẽ gặp khó khăn để có thể tiếp cận các dịch vụ vay vốn của các ngân hàng khác, vì khi một người vay có xếp hạng tín dụng thấp thì ngân hàng sẽ khó có khả năng thu lại được tiền lãi, hoặc thậm chí là nợ gốc.

• Ngoài ra, nếu không nói đến yếu tố chủ quan từ bản thân người vay khi tự biến mình thành con nợ khi không có khả năng thanh toán thì việc thanh toán qua thẻ tín dụng khi không cần nhập mã PIN cũng khiến việc mất thẻ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khách hàng. Khi người lạ sở hữu thẻ tín dụng của khách hàng, họ hoàn toàn có thể tiến hành thanh toán chỉ với các thông tin có sẵn trên thẻ mà không cần phải thực hiện bất cứ việc xác thực nào khác. Do đó, trường hợp mất thẻ tín dụng nhưng chủ sở hữu không thực hiện việc khóa thẻ khẩn cấp thì rủi ro hoàn toàn có thể xảy ra với người dùng.
• Ngoài ra, một khi đã trở thành người nợ tín dụng, ngân hàng sẽ tiến hành các biện pháp thu hồi nợ cần thiết để yêu cầu trả nợ, từ việc liên hệ, nhắc nhở thanh toán qua điện thoại, email cho đến các biện pháp pháp lý như khởi kiện tại Tòa án. Đây sẽ là các biện pháp để đảm bảo người vay sẽ phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ dù muốn hay không.

Trên đây là bài viết về những tiềm ẩn rủi ro nợ xấu của hoạt động cho vay tín dụng của các ngân hàng. Mong rằng bài viết này có ích với các độc giả.

Kính gửi: Quý khách hàng/ Quý đối tác

Công ty Luật TNHH Quốc tế TNTP và Các Cộng Sự (“TNTP”) thông báo lịch nghỉ Tết Quý Mão của chúng tôi như sau: Từ Thứ Sáu, ngày 20/1/2023 (tức ngày 29 tháng Chạp) đến hết Chủ Nhật, ngày 29/01/2023 (tức ngày Mùng 8 Tết).

Hòa chung không khí đón xuân Quý Mão năm 2023, TNTP trân trọng gửi đến Quý khách hàng, Quý đối tác lời chúc mừng năm mới, kính chúc Quý khách hàng, Quý đối tác cùng gia đình một năm mới “An khang – Thịnh Vượng – Vạn Sự Như Ý”.

TNTP gửi lời cảm ơn chân thành và tri ân sâu sắc nhất đến Quý khách hàng, Quý đối tác đã đồng hành cùng chúng tôi trong suốt thời gian qua. Mong rằng trong năm 2023 và trong những năm tiếp theo, TNTP sẽ tiếp tục được đồng hành, trở thành điểm tựa pháp lý đáng tin cậy trên con đường phát triển mạnh mẽ, bền vững của Quý khách hàng và Quý đối tác.

Một lần nữa, TNTP xin được gửi đến Quý khách hàng và Quý đối tác những lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất. Chúc Quý khách hàng, Quý đối tác cùng gia đình đón xuân Quý Mão tràn ngập niềm vui và hạnh phúc.

Trân trọng.

Tiếp nối bài viết “Một số vấn đề về thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân (phần 1). Sau đây hãy cùng TNTP tiếp tục tìm hiểu về những nội dung cơ bản của một thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân.

III. Nội dung cơ bản của thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân

Điều khoản về điều kiện, thủ tục, nguyên tắc phân chia khi chấm dứt chế độ tài sản

• Đây cũng là nội dung được xác lập dựa trên ý chí tự nguyện của các bên. Thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân có thể chấm dứt vào bất kỳ thời điểm nào khi vợ chồng đồng thuận hoặc chấm dứt khi xảy ra sự kiện vợ/chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố đã chết, khi ly hôn, khi thỏa thuận tài sản bị vô hiệu.
• Việc các bên thỏa thuận cụ thể về điều kiện, thủ tục, nguyên tắc phân chia tài sản khi thỏa thuận chấm dứt sẽ hạn chế các tranh chấp, giúp Tòa án giải quyết vụ việc nhanh chóng, hiệu quả; đồng thời cũng tiết kiệm thời gian và chi phí cho các bên khi phân chia tài sản.

Điều khoản về việc sửa đổi, bổ sung thỏa thuận

• Vấn đề sửa đổi, bổ sung nội dung của thỏa thuận được quy định tại Điều 49 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, hướng dẫn chi tiết tại Điều 17 Nghị định 126/2014/NĐ-CP. Theo đó, vợ chồng có thể sửa đổi một phần hoặc toàn bộ nội dung thỏa thuận, hoặc thay đổi từ chế độ tài sản theo thỏa thuận sang chế độ tài sản theo luật định. Việc sửa đổi, bổ sung nội dung thỏa thuận phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực. Thỏa thuận sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ ngày được công chứng hoặc chứng thực.
• Khi sửa đổi, bổ sung nội dung của thỏa thuận thì vợ, chồng vẫn phải cung cấp thông tin liên quan đến tài sản của vợ chồng cho người thứ ba biết. Điều này có thể hiểu là khi xác lập, thực hiện giao dịch thì vợ, chồng có nghĩa vụ cung cấp cho người thứ ba biết về những thông tin liên quan; nếu vợ, chồng vi phạm nghĩa vụ này thì người thứ ba được coi là ngay tình và được bảo vệ quyền lợi theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Điều khoản về hậu quả pháp lý khi chấm dứt chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận

• Trường hợp thứ nhất, do một bên vợ/chồng đã chết hoặc bị Tòa án tuyên bố vợ/chồng đã chết: Khoản 2 Điều 66 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định “Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế”. Theo quy định trên, trong trường hợp vợ chồng có thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân, việc chia di sản sẽ áp dụng theo thỏa thuận đã xác lập từ trước. Do vậy, các bên cần quy định chi tiết về cách thức phân chia tài sản khi chấm dứt chế độ tài sản theo thỏa thuận.
• Trường hợp thứ hai, do ly hôn: Trường hợp thỏa thuận có điều khoản về nguyên tắc phân chia tài sản sau khi ly hôn và thỏa thuận không vô hiệu thì áp dụng các nội dung này để chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn. Trường hợp thỏa thuận không có điều khoản về phân chia tài sản sau ly hôn hoặc thỏa thuận bị Tòa án tuyên bố vô hiệu toàn bộ hoặc nội dung điều khoản phân chia tài sản sau ly hôn bị Tòa án tuyên bố vô hiệu thì áp dụng chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định để phân chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn. Đối với những vấn đề không được vợ chồng thỏa thuận hoặc thỏa thuận không rõ ràng hoặc bị vô hiệu theo từng phần thì áp dụng Điều 59 và Điều 61 đến Điều 64 của Luật Hôn nhân và gia đình để giải quyết.
• Trường hợp thứ ba, do thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân bị vô hiệu: Điều 6 Thông tư liên tịch số 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP quy định rằng: i) Trường hợp thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân bị Tòa án tuyên bố vô hiệu toàn bộ thì chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định được áp dụng; ii) Trường hợp thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân bị tuyên bố vô hiệu một phần thì các nội dung không bị vô hiệu vẫn được áp dụng; đối với phần nội dung bị vô hiệu thì các quy định tương ứng về chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định được áp dụng.

IV. Thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng bị vô hiệu

Các trường hợp thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng bị vô hiệu được quy định tại Điều 50 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

• Trường hợp thứ nhất: “Không tuân thủ điều kiện có hiệu lực của giao dịch được quy định tại Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan”. Theo đó, đối chiếu với Điều 117 Bộ luật Dân sự năm 2015, điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự bao gồm vợ, chồng phải hoàn toàn tự nguyện khi xác lập thỏa thuận; việc thỏa thuận là do ý chí của các bên, các bên không bị lừa dối, ép buộc, đe dọa, nhầm lẫn; mục đích cũng như nội dung của thỏa thuận không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
• Trường hợp thứ hai: “Vi phạm một trong các quy định tại các điều 29, 30, 31 và 32 của Luật Hôn nhân và gia đình”. Theo đó, nội dung của thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân không được vi phạm: Nguyên tắc chung về chế độ tài sản giữa vợ và chồng; Quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng trong việc đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình; Giao dịch liên quan đến nhà là nơi ở duy nhất của vợ chồng; Giao dịch với người thứ ba ngay tình liên quan đến tài khoản ngân hàng, tài khoản chứng khoán và động sản khác mà theo quy định của pháp luật không phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng.
• Trường hợp thứ ba: “Nội dung của thỏa thuận vi phạm nghiêm trọng quyền được cấp dưỡng, quyền được thừa kế và quyền, lợi ích hợp pháp khác của cha, mẹ, con và thành viên khác của gia đình”. Quy định này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên khác trong gia đình. Trường hợp thỏa thuận nhằm trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng quy định từ Điều 110 đến Điều 115 của Luật hôn nhân và gia đình hoặc để tước bỏ quyền thừa kế của những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc theo quy định của Bộ luật dân sự hoặc vi phạm các quyền, lợi ích hợp pháp của cha, mẹ, con và các thành viên khác của gia đình đã được Luật hôn nhân và gia đình và pháp luật khác có liên quan quy định thì thỏa thuận này được coi là vô hiệu.

Trên đây là bài viết: “Một số vấn đề về thỏa thuận tài sản tiền hôn nhân (phần 2)”. Chúng tôi mong rằng bài viết này hữu ích với bạn.

Trân trọng.