Trong suốt những tháng đầu năm 2020, Việt Nam và cả thế giới phải hứng chịu những ảnh hưởng tiêu cực do dịch Covid-19 gây ra. Điều này đã khiến cho nền kinh tế của Việt Nam phải chịu nhiều thiệt hại. Đứng trước tình hình hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13 tháng 3 năm 2020 Quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19 (“Thông tư 01”).
Vậy đối tượng được hưởng các chế độ hỗ trợ theo thông tư này bao gồm những ai? Điều kiện để được hưởng hỗ trợ là gì? Nội dung của cơ chế hỗ trợ trong thông tư này như thế nào? Bài viết này sẽ trả lời câu hỏi trên.
Đối tượng nào được hưởng chế độ hỗ trợ theo thông tư?
Về nguyên tắc, theo quy định của Thông tư 01, đối tượng được hưởng chế độ hỗ trợ là các tổ chức, cá nhân đang là khách hàng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có nợ phát sinh từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính (bao gồm cả khoản nợ thuộc chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn), cụ thể là:
- Cá nhân, hộ gia đình cư trú trên địa bàn nông thôn hoặc có hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp;
- Hộ kinh doanh hoạt động trên địa bàn nông thôn;
- Chủ trang trại;
- Tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trên địa bàn nông thôn hoặc tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp;
- Doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn nông thôn, ngoại trừ các đối tượng sau: Doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, doanh nghiệp khai khoáng, các cơ sở sản xuất thủy điện, nhiệt điện và các doanh nghiệp không thuộc đối tượng cung cấp vật tư nông nghiệp đầu vào và sản xuất, thu mua, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm, phụ phẩm nông nghiệp nằm trong khu công nghiệp, khu chế xuất; và
- Doanh nghiệp cung cấp vật tư nông nghiệp đầu vào cho sản xuất nông nghiệp và các doanh nghiệp sản xuất, thu mua, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm, phụ phẩm nông nghiệp.
Điều kiện để được hưởng hỗ trợ là gì?
Ngoài yêu cầu về đối tượng hưởng, Thông tư 01 còn quy định về điều kiện để được hưởng các chế độ hỗ trợ khi bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, các đối tượng được hưởng chế độ hỗ trợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ khi có đủ các điều kiện sau:
- Khoản nợ không vi phạm quy định pháp luật;
- Nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi phát sinh trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày liền kề sau 03 tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch Covid-19;
- Khách hàng không có khả năng trả nợ đúng hạn nợ gốc và/hoặc lãi theo hợp đồng, thỏa thuận cho vay, cho thuê tài chính đã ký do doanh thu, thu nhập sụt giảm bởi ảnh hưởng của dịch Covid-19;
- Điều kiện về hạn nợ: Số dư nợ của các đối tượng này còn trong hạn hoặc quá hạn đến 10 (mười) ngày kể từ ngày đến hạn thanh toán, trả nợ theo hợp đồng, thỏa thuận; hoặc số dư nợ đã quá hạn trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày liên kề sau 15 (mười lăm) ngày kể từ ngày Thông tư 01 có hiệu lực.
Khi có đủ điều kiện theo quy định, các đối tượng thuộc phạm vi được hưởng hỗ trợ sẽ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ trên cơ sở đề nghị của khách hàng và đánh giá của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài về khả năng trả nợ gốc và/hoặc lãi sau khi được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, phù hợp với mức độ ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng thời gian cơ cấu lại không vượt quá 12 tháng kể từ thời điểm khách hàng phải trả hết toàn bộ nợ gốc và lãi theo hợp đồng, thỏa thuận đã ký.
Về miễn, giảm lãi, phí, đối tượng được hưởng chế độ hỗ trợ miễn, giảm lãi, phí rộng hơn chế độ hỗ trợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, bao gồm các điều kiện sau:
- Nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi phát sinh trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày liền kề sau 03 tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch Covid-19;
- Khách hàng không có khả năng trả nợ đúng hạn nợ gốc và/hoặc lãi theo hợp đồng, thỏa thuận cho vay, cho thuê tài chính đã ký do doanh thu, thu nhập sụt giảm bởi ảnh hưởng của dịch Covid-19;
Trường hợp đủ điều kiện nêu trên, các đối tượng thuộc phạm vi tại phần 1 sẽ được miễn, giảm lãi, phí dựa theo thông báo, quy định nội bộ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Về giữ nguyên nhóm nợ, các đối tượng được giữ nguyên nhóm nợ đã phân loại tại thời điểm gần nhất trước ngày 23/01/2020 nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
- Có số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ;
- Có số dự nợ được miễn, giảm lãi; hoặc
- Có số dư nợ bao gồm cả phần dư nợ đã cơ cấu lại thời hạn nợ, miễn, giảm lãi và điều chỉnh nhóm nợ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày liền kề sau 15 (mười lăm) ngày kể từ ngày Thông tư 01 có hiệu lực thi hành.
Đối với trường hợp này, việc giữ nguyên nhóm nợ được các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện nhưng không áp dụng nguyên tắc điều chỉnh vào nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phạm vi được hưởng hỗ trợ theo quy định của Thông tư 01 là khá hạn hẹp, chỉ áp dụng đối với các khoản nợ phát sinh từ cho vay, cho thuê tài chính, bao gồm các khoản nợ thuộc chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Trên thực tế, dịch Covid-19 có diễn biến phức tạp và ngày càng lan rộng, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bình Thuận. Do đó, việc hỗ trợ cho những vùng thuộc chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn vốn là những khu vực chưa bị ảnh hưởng nhiều bởi dịch là không thực sự hợp lý. Nếu áp dụng quy định tại Thông tư 01 trên thực tế, các doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng lớn bởi dịch Covid-19, đặc biệt là doanh nghiệp hoạt động trong ngành du lịch và giao thông vận tải sẽ không được hỗ trợ về vốn vay tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Kết luận
Qua bài viết này, chúng tôi đã cung cấp những quy định mới nhất của Ngân hàng Nhà nước trong việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ các tổ chức, cá nhân chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19. Chúng tôi mong rằng bài viết này có ích đối với bạn.
Trân trọng.
Có thể bạn quan tâm đến: Cắt giảm nhân sự, tiền thưởng trong mùa dịch COVID-19
Công ty Luật TNHH Quốc tế TNTP và Các Cộng sự
Địa chỉ: Tầng 4 số 200 Nguyễn Lương Bằng, Phường Quang Trung, Quận Đống Đa, Hà Nội
Luật sư Nguyễn Thanh Hà
Email: ha.nguyen@tntplaw.com
