Trong quá trình giải quyết tranh chấp của các doanh nghiệp, không thể không nhắc tới giai đoạn khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền. Tuy nhiên quá trình nộp đơn khởi kiện tại Tòa có thể phát sinh nhiều trở ngại, không ít trường hợp các doanh nghiệp đã nộp hồ sơ khởi kiện nhưng lại bị Tòa trả lại đơn vì lý do không sửa đổi, bổ sung nội dung đơn kiện trong thời hạn Tòa án yêu cầu. Trong bài viết này, TNTP sẽ phân tích và làm rõ việc trả lại đơn khởi kiện của Tòa như vậy có đúng pháp luật hay không, cũng như các doanh nghiệp sẽ phải phản ứng như thế nào khi gặp phải tình huống tương tự.

Về việc yêu cầu bổ sung tài liệu, chứng cứ.

Thông thường sau khi doanh nghiệp nộp đơn khởi kiện, Thẩm phán phụ trách sẽ yêu cầu sửa đổi, bổ sung Đơn khởi kiện với những thông tin còn thiếu mà họ cho là quan trọng và cần thiết để giải quyết vụ án. Theo quy định tại Điều 96 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, trường hợp tài liệu, chứng cứ đã được giao nộp nhưng chưa đầy đủ hoặc chưa đảm bảo cơ sở để giải quyết thì Thẩm phán có quyền yêu cầu người khởi kiện bổ sung tài liệu. Tuy nhiên khi người khởi kiện không cung cấp được tài liệu, chứng cứ Thẩm phán yêu cầu thì Thẩm phán cũng phải căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu người khởi kiện đã nộp để giải quyết vụ việc.

Trường hợp doanh nghiệp đã áp dụng mọi biện pháp trong khả năng của mình nhưng không thể thu thập các tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa thì theo quy định tại Khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố Tụng Dân sự 2015, doanh nghiệp có quyền đề nghị Tòa án thu tập tài liệu, chứng cứ liên quan đến vụ án nếu doanh nghiệp đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết nhưng không thể thu thập được tài liệu.

Như vậy Tòa án có quyền yêu cầu doanh nghiệp bổ sung các tài liệu, chứng cứ liên quan đến tranh chấp. Tuy nhiên yêu cầu bổ sung tài liệu, chứng cứ không phải là cơ sở bắt buộc để Tòa án thụ lý vụ án, trừ khi các tài liệu doanh nghiệp nộp vẫn chưa đủ để làm rõ lợi ích của doanh nghiệp bị xâm phạm. Do đó trường hợp hồ sơ khởi kiện của doanh nghiệp đã thể hiện được quyền và lợi ích của doanh nghiêp bị xâm phạm kèm theo Đơn khởi kiện đủ điều kiện theo quy định tại Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì Tòa án vẫn phải thụ lý vụ án trên cơ sở xem xét các tài liệu doanh nghiệp đã nộp.

Bị trả lại đơn khởi kiện vì lý do doanh nghiệp không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện trong thời hạn Tòa án yêu cầu.

Căn cứ Khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:

“Điều 192. Trả lại đơn khởi kiện, hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện: Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện trong các trường hợp sau đây: e) Người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán quy định tại khoản 2 Điều 193 của Bộ luật này”

Đồng thời căn cứ quy định tại Khoản 2 Điều 193 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định:

Điều 193. Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện: Trường hợp người khởi kiện đã sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo đúng quy định tại khoản 4 Điều 189 của Bộ luật này thì Thẩm phán tiếp tục việc thụ lý vụ án; nếu họ không sửa đổi, bổ sung theo yêu cầu thì Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho người khởi kiện.”

Như vậy căn cứ vào các quy định trên, Tòa án có quyền trả lại đơn khởi kiện nếu doanh nghiệp không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện trong thời gian Tòa án yêu cầu. Tuy nhiên, Tòa án có được phép trả lại đơn khởi kiện trong trường hợp doanh nghiệp không cung cấp được các tài liệu Tòa yêu cầu không?

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 189 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, hình thức và nội dung đơn khởi kiện chỉ bao gồm điều kiện về hình thức, nội dung cần có trong đơn khởi kiện (ngày tháng năm viết đơn, tên tòa án nhận đơn, nơi cư trú, địa chỉ của người khởi kiện, người bị kiện, nội dung đơn khởi kiện,…) hoàn toàn không có quy định về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ.

Do đó Tòa án không có quyền trả lai đơn khởi kiện của doanh nghiệp vì lý do không cung cấp được tài liệu, chứng cứ Tòa án yêu cầu không nằm trong những trường hợp trả lại đơn khởi kiện do người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo quy định tại Điểm e Khoản 1 Điều 192 Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015 như đã phân tích trên.

Doanh nghiệp có thể làm gì trong trường hợp này?

Theo quy định của Luật tố tụng dân sự 2015, doanh nghiệp có thể gửi Đơn khiếu nại lên Tòa án để yêu cầu giải quyết vụ án khi có căn cứ cho rằng quyết định của Thẩm phán không đúng pháp luật và xâm phạm quyền lợi của doanh nghiệp. Cụ thể, theo quy định tại Khoản 4 Điều 194 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định:

Điều 194. Khiếu nại, kiến nghị và giải quyết khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện

Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc trả lại đơn khởi kiện, ý kiến của đại diện Viện kiểm sát và đương sự có khiếu nại tại phiên họp, Thẩm phán phải ra một trong các quyết định sau đây: b) Nhận lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để tiến hành việc thụ lý vụ án.”

Như vậy việc Tòa án trả lại Đơn khởi kiện của doanh nghiệp vì lý do doanh nghiệp không cung cấp được các tài liệu, chứng cứ Tòa án yêu cầu là không đúng quy định pháp luật. Do đó doanh nghiệp hoàn toàn có quyền Khiếu nại để yêu cầu Tòa án nhận lại đơn khởi kiện cùng các tài liệu đi kèm, cũng như thụ lý vụ án để đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp.

Trên đây là những chia sẻ pháp lý về cách giải quyết khi doanh nghiệp bị Tòa án trả lại đơn khởi kiện với lý do không bổ sung nội dung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Tòa. Hi vọng bài viết này có ích cho các bạn.

Trân trọng.

Có thể bạn quan tâm đến: Tòa án nào có thẩm quyền để giải quyết khởi kiện yêu cầu thu hồi công nợ?

Công ty Luật TNHH Quốc tế TNTP và Các Cộng sự

Tầng 4 số 200 phố Nguyễn Lương Bằng, Phường Quang Trung, Quận Đống Đa, Hà Nội

Luật sư: Nguyễn Thanh Hà

Email: ha.nguyen@tntplaw.com