Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không?

7 October, 2025 | TNTP LAW | Thu hồi nợ

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không là câu hỏi mà nhiều khách hàng gặp phải khi đối mặt với tình trạng nợ quá hạn. Trên thực tế, việc một khoản vay bị ghi nhận thu hồi sẽ được phản ánh trực tiếp trong báo cáo tín dụng và có thể tác động tiêu cực đến điểm số tín dụng. Bài viết này của TNTP sẽ phân tích chi tiết về tác động của thu hồi nợ đối với tín dụng và cung cấp các giải pháp pháp lý hiệu quả.

1.Thu hồi nợ trên báo cáo tín dụng có nghĩa là gì?

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không được xác định thông qua việc hiểu rõ bản chất của thu hồi nợ trong bối cảnh tín dụng.

Căn cứ theo Thông tư 15/2023/TT-NHNN ngày 05/12/2023 quy định về hoạt động thông tin tín dụng ngân hàng nhà nước Việt Nam (“Thông tư 15”), hoạt động thông tin tín dụng của Ngân hàng Nhà nước (sau đây gọi là hoạt động thông tin tín dụng) là hoạt động thu thập, trao đổi, xử lý, lưu giữ, bảo mật thông tin tín dụng, tạo lập sản phẩm thông tin tín dụng và cung cấp dịch vụ thông tin tín dụng của Ngân hàng Nhà nước. Trong đó, báo cáo tín dụng là một loại sản phẩm thông tin tín dụng, do CIC tạo lập trên cơ sở thông tin thu thập theo quy định pháp luật.

Đồng thời, thông tin tiêu cực về khách hàng vay là thông tin tín dụng về nợ xấu, vi phạm nghĩa vụ thanh toán và các thông tin bất lợi khác ảnh hưởng đến kết quả đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng vay (bao gồm thông tin phá sản, vi phạm hành chính và các bản án, quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật đối với khách hàng vay.

Từ các định nghĩa nêu trên, có thể thấy thu hồi nợ trên báo cáo tín dụng chính là giai đoạn khi khoản vay bị coi là có dấu hiệu không thu hồi được, buộc tổ chức tín dụng phải phân loại nợ và áp dụng biện pháp thu hồi.

Trong hệ thống thông tin tín dụng tại Việt Nam, Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (“CIC”) sẽ ghi nhận chi tiết tình trạng khoản vay, bao gồm cả những khoản nợ chưa thanh toán và các khoản nợ đang trong quá trình thu hồi. Nợ chưa thanh toán là khoản vay khách hàng chậm trả nhưng vẫn do ngân hàng trực tiếp quản lý và đôn đốc. Ngược lại, khoản nợ bị chuyển sang thu hồi thường là nợ xấu và bị áp dụng các biện pháp thu hồi nợ.

Các tổ chức tín dụng có nghĩa vụ báo cáo định kỳ về tình trạng nợ của khách hàng. Những dữ liệu này trở thành một phần không thể tách rời trong lịch sử tín dụng cá nhân của khách hàng và trở thành một phần của lịch sử tín dụng cá nhân, hay còn gọi là “điểm tín dụng”, và sẽ được ngân hàng, các tổ chức tín dụng sử dụng để đánh giá độ tin cậy về khả năng thanh khoản của khách hàng khi xem xét hồ sơ vay.

2.Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến điểm tín dụng không?

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không được trả lời thông qua việc phân tích tác động của các tài khoản có nợ phải thu hồi đối với các mô hình chấm điểm tín dụng. Trong hệ thống tín dụng Việt Nam, điểm tín dụng được tính toán dựa trên dữ liệu từ CIC, bao gồm lịch sử thanh toán, mức độ sử dụng tín dụng, thời gian duy trì quan hệ tín dụng và tình trạng nợ quá hạn. Thu hồi nợ tạo ra tác động tiêu cực đáng kể đến điểm tín dụng do nó phản ánh khả năng không thực hiện được nghĩa vụ tài chính của người vay. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp cận tín dụng mới, từ vay vốn đầu tư, vay vốn để mua nhà, bất động sản đến mở thẻ tín dụng.

Về tác động dài hạn, mặc dù ảnh hưởng của thu hồi nợ sẽ giảm dần theo thời gian, nhưng thông tin này vẫn được lưu trữ trong hệ thống CIC trong thời gian dài. Các tổ chức tín dụng khi đánh giá hồ sơ vay mới sẽ xem xét lịch sử thu hồi nợ như một yếu tố rủi ro quan trọng, ảnh hưởng đến quyết định cấp tín dụng và mức lãi suất áp dụng.

Tại Việt Nam, căn cứ Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN, CIC cũng ghi nhận nợ xấu là nợ thuộc nhóm 3, 4, 5, tương ứng với nợ dưới chuẩn, nợ nghi ngờ và nợ có khả năng mất vốn. Các khoản này ảnh hưởng mạnh mẽ đến xếp hạng tín dụng và khả năng cấp tín dụng trong tương lai tại các Ngân hàng và công ty tài chính.

3.Khoản nợ thu hồi tồn tại trên báo cáo tín dụng bao lâu?

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến điểm tín dụng không còn phụ thuộc vào thời gian lưu giữ thông tin khoản nợ. Căn cứ khoản 1 Điều 13 và khoản 9 Điều 3 Thông tư 15, lịch sử về nợ xấu sẽ được lưu trữ và cung cấp trong vòng tối đa 05 năm, kể từ ngày bên nợ hoàn thành xong nghĩa vụ trả nợ.

Điều này đồng nghĩa, ngay cả khi khách hàng đã thanh toán, lịch sử thu hồi vẫn có thể xuất hiện cho đến khi hết hạn lưu trữ, trừ khi có căn cứ khiếu nại để xóa bỏ trước thời hạn.

4.Các yếu tố ảnh hưởng đến tác động của việc thu hồi nợ đối với tín dụng?

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không phụ thuộc bởi nhiều yếu tố khác nhau:

Giá trị khoản nợ: Khoản nợ càng lớn, tác động tiêu cực lên tín dụng càng mạnh. Một khoản nợ thu hồi lớn cho thấy mức độ rủi ro tài chính cao hơn đối với các tổ chức cho vay.
Tình trạng thanh toán: Khoản nợ đã được trả toàn bộ, trả một phần hay chưa trả sẽ quyết định mức độ ghi nhận trên báo cáo tín dụng và sự đánh giá từ các tổ chức tín dụng khi xem xét hồ sơ vay vốn.
Thời gian phát sinh: Ảnh hưởng của khoản nợ thu hồi sẽ giảm dần theo thời gian. Một khoản nợ đã được thu hồi nhiều năm sẽ có tác động nhẹ hơn so với một khoản nợ mới bị thu hồi gần đây.

5.Trả hết khoản nợ bị thu hồi có cải thiện tín dụng không?

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không còn phụ thuộc vào việc khách hàng có thanh toán hết nghĩa vụ hay không. Việc thanh toán toàn bộ khoản nợ bị thu hồi sẽ mang lại tác động tích cực đáng kể đối với điểm tín dụng, mặc dù không thể xóa bỏ hoàn toàn lịch sử thu hồi nợ. Sự khác biệt giữa việc trả toàn bộ và trả một phần theo thỏa thuận nằm ở cách các tổ chức cho vay trong tương lai đánh giá khả năng trả nợ, từ đó quyết định mức tín dụng và lãi suất cấp tín dụng cho khách hàng.

Trong FICO Score 9 và 10, khoản nợ thu hồi đã thanh toán toàn bộ hoặc dàn xếp được bỏ qua khi tính điểm, do đó có thể cải thiện đáng kể hồ sơ tín dụng. Tại Việt Nam, thông tin thanh toán được cập nhật trên hệ thống CIC khi toàn bộ khoản nợ được thanh toán.

Sau khi hoàn tất việc thanh toán, lộ trình phục hồi điểm tín dụng sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm việc khách hàng duy trì lịch sử thanh toán tốt với các khoản vay khác. Thời gian là yếu tố quan trọng nhất. Quý khách hàng cần kiên nhẫn và tuân thủ các nghĩa vụ tài chính trong nhiều năm để chứng minh độ tin cậy về khả năng trả nợ, từ đó rút ngắn thời gian phục hồi điểm tín dụng.

6.Có thể xóa khoản nợ bị thu hồi khỏi báo cáo tín dụng không?

Khoản nợ xấu có thể được xóa khỏi báo cáo tín dụng trong những trường hợp sau:

Sai sót trong dữ liệu: Nếu thông tin tín dụng của khách hàng ghi nhận thông tin không chính xác (ví dụ: khoản nợ đã tất toán nhưng vẫn hiển thị là chưa trả, số tiền nợ sai lệch, hoặc bị ghi trùng nhiều lần,…), Quý khách có quyền đề nghị CIC hoặc tổ chức tín dụng cung cấp dữ liệu điều chỉnh dữ liệu. Việc đề nghị điều chỉnh thông tin tín dụng phải được thực hiện qua hệ thống điện tử hoặc gửi bằng văn bản, trong đó nêu rõ lý do đề nghị và phải cung cấp các tài liệu, căn cứ chứng minh dữ liệu có sai sót.
Khoản nợ đã hết thời hạn lưu trữ: Tại Việt Nam, CIC lưu giữ thông tin nợ xấu tối đa trong 05 năm kể từ ngày khách hàng tất toán khoản vay. Sau thời gian này, dữ liệu sẽ tự động được xóa khỏi hệ thống. Với các hệ thống tín dụng quốc tế, thời hạn có thể kéo dài đến 07 năm.
Thỏa thuận với chủ nợ: Trong một số trường hợp, bên nợ có thể thỏa thuận với chủ nợ để tái cấu trúc khoản nợ (như gia hạn thời gian vay, giảm lãi suất,..).

Bên cạnh đó, khách hàng có thể nộp đơn khiếu nại tới CIC để yêu cầu điều chỉnh các thông tin tín dụng kèm theo các tài liệu chứng minh về sai sót hoặc bất hợp lý trong thông tin tín dụng. Điểm tín dụng có thể được cải thiện nếu khiếu nại được chấp nhận và thông tin sai lệch được chỉnh sửa hoặc xóa bỏ.

7.Cách bảo vệ tín dụng khỏi tác động của thu hồi nợ

Những tác động tiêu cực đối với điểm tín dụng có thể được phòng tránh thông qua việc áp dụng các biện pháp mang tính chủ động, bao gồm:

Thanh toán khoản nợ đúng hạn để tránh bị chuyển nhóm nợ.
Thương lượng trực tiếp với ngân hàng hoặc công ty tài chính trước khi khoản nợ bị chuyển sang trạng thái nợ bị thu hồi hoặc nợ xấu, nợ quá hạn.
Sử dụng dịch vụ quản lý nợ hoặc tư vấn pháp lý chuyên nghiệp để hỗ trợ quản lý nợ tổng thể, thương lượng với chủ nợ, và đưa ra lời khuyên chuyên môn về cách cải thiện tình hình tài chính.

8.Thu hồi nợ và tín dụng tại Việt Nam: Điều bạn cần biết

Thu hồi nợ và thông tin tín dụng tại Việt Nam được điều chỉnh bởi một số quy định pháp lý liên quan:

Bộ luật Dân sự 2015: Bộ luật Dân sự quy định về nghĩa vụ thực hiện hợp đồng, trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi vi phạm hợp đồng, và các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
Luật các Tổ chức tín dụng 2017 quy định về hoạt động tín dụng, phân loại nợ, xử lý nợ xấu, và quyền, nghĩa vụ của bên cho vay và bên đi vay.
Thông tư 15 quy định về hoạt động thông tin tín dụng, bao gồm thu thập, trao đổi, xử lý, lưu giữ, bảo mật thông tin tín dụng, tạo lập sản phẩm thông tin tín dụng và cung cấp dịch vụ thông tin tín dụng do CIC làm đầu mối thực hiện.
Thông tư 31/2024/TT-NHNN ngày 30/6/2024 quy định về phân loại đối với các tài sản có (sau đây gọi là nợ) trong hoạt động của ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát sinh từ các hoạt động ngân hàng.

Tại Việt Nam, các khoản nợ quá hạn với ngân hàng hoặc công ty tài chính sẽ được báo cáo lên CIC, ghi nhận thành lịch sử tín dụng cá nhân. Vai trò của CIC là ghi nhận toàn bộ thông tin này, từ nợ quá hạn thông thường cho đến các khoản nợ bị thu hồi. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì một lịch sử tín dụng lành mạnh. Các tổ chức tín dụng đều dựa vào dữ liệu của CIC để ra quyết định cho vay. Do đó, việc hiểu rõ thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không là điều kiện tiên quyết để Quý khách hàng bảo vệ được khả năng tiếp cận tài chính của mình trong tương lai.

Thu hồi nợ có ảnh hưởng đến tín dụng không đã được làm rõ với câu trả lời khẳng định: thu hồi nợ tác động tiêu cực nghiêm trọng đến điểm tín dụng và lịch sử tín dụng cá nhân. Tuy nhiên, khách hàng vẫn có thể áp dụng các biện pháp để giảm thiểu tác động này và phục hồi tín dụng thông qua thanh toán đúng hạn, thương lượng với chủ nợ, và tuân thủ nghiêm ngặt các nghĩa vụ tài chính. TNTP với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ Quý khách trong việc xử lý các vấn đề pháp lý liên quan đến thu hồi nợ và và tín dụng một cách hiệu quả nhất.

Tin mới