Hợp đồng xây dựng theo hình thức chìa khóa trao tay là một trong những hình thức hợp đồng phổ biến trong các dự án xây dựng lớn. Trong bối cảnh pháp luật hiện hành, các quy định về hợp đồng chìa khóa trao tay đã được cụ thể hóa nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia và đảm bảo sự minh bạch trong thực hiện dự án.
1. Hợp đồng chìa khóa trao tay là gì
• Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 37/2015/NĐ-CP, hợp đồng chìa khóa trao tay là loại hợp đồng xây dựng để thực hiện toàn bộ các công việc cần thiết cho một dự án đầu tư xây dựng. Điều này bao gồm việc lập dự án, thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công công trình, đảm bảo hoàn thành dự án theo đúng tiêu chí đã được phê duyệt.
• Nội dung của hợp đồng chìa khóa trao tay quy định công việc của nhà thầu từ việc lập dự án đầu tư xây dựng, thiết kế chi tiết, cung cấp thiết bị, đến thi công xây dựng công trình. Ngoài ra, hợp đồng còn bao gồm các hoạt động đào tạo, hướng dẫn vận hành, bảo trì, bảo dưỡng, sửa chữa, chuyển giao công nghệ, cũng như thực hiện thử nghiệm vận hành không tải và có tải. Cuối cùng, nhà thầu phải bàn giao công trình hoàn chỉnh, đảm bảo sẵn sàng đi vào hoạt động theo yêu cầu của bên giao thầu.
2. Đặc điểm nổi bật của hợp đồng chìa khóa trao tay
Hợp đồng xây dựng theo hình thức chìa khóa trao tay có những đặc điểm nổi bật sau:
• Phạm vi công việc rộng: Nhà thầu phải đảm nhận toàn bộ quy trình từ thiết kế đến bàn giao, nghĩa là chủ đầu tư chỉ cần tiếp nhận công trình khi đã hoàn thành.
• Giá trị hợp đồng thường cố định: Hợp đồng chìa khóa trao tay thường được ký kết theo giá trọn gói, ngoại trừ các trường hợp bất khả kháng hoặc có thỏa thuận khác giữa các bên.
• Chất lượng bàn giao được cam kết rõ ràng: Nhà thầu chịu trách nhiệm về chất lượng, tiến độ và toàn bộ các rủi ro trong quá trình thực hiện dự án.
3. Quyền và nghĩa vụ của bên nhận thầu trong hợp đồng chìa khóa trao tay
Bên nhận thầu, với vai trò đảm nhiệm toàn bộ dự án xây dựng theo mô hình chìa khóa trao tay, có các quyền và nghĩa vụ được quy định chi tiết tại Điều 34 Nghị định 37/2015/NĐ-CP. Tương tự như hợp đồng EPC, nhà thầu trong hợp đồng chìa khóa trao tay cũng có những quyền sau:
– Yêu cầu bên giao thầu cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện làm việc.
– Bên nhận thầu có quyền đề xuất công việc phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng và từ chối thực hiện các yêu cầu trái pháp luật hoặc chưa được hai bên thống nhất trong hợp đồng đã ký.
– Tổ chức, quản lý thực hiện các công việc theo nội dung hợp đồng đã ký kết.
Về nghĩa vụ, bên nhận thầu phải:
– Cung ứng đầy đủ tài nguyên: Bên nhận thầu phải đảm bảo cung cấp đủ nhân lực, vật liệu, máy móc và các phương tiện cần thiết để thực hiện hợp đồng.
– Quản lý tài liệu và phương tiện: Tiếp nhận, bảo quản, quản lý và bàn giao tài liệu, phương tiện do bên giao thầu cung cấp (nếu được thỏa thuận).
– Thông báo thông tin tài liệu: Kịp thời thông báo cho bên giao thầu nếu phát hiện thông tin, tài liệu không đầy đủ hoặc phương tiện làm việc không đáp ứng yêu cầu.
– Giữ bí mật thông tin: Đảm bảo bảo mật thông tin liên quan đến hợp đồng theo đúng thỏa thuận hoặc quy định pháp luật.
– Thực hiện công việc đảm bảo tiêu chuẩn: Bên nhận thầu phải hoàn thành công việc theo hợp đồng, đảm bảo an toàn, chất lượng, đúng tiến độ và các thỏa thuận khác.
– Lập và trình duyệt thiết kế: Chuẩn bị thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thi công phù hợp với thiết kế cơ sở hoặc thiết kế FEED, trình cơ quan có thẩm quyền và chủ đầu tư thẩm định, phê duyệt theo quy định.
– Cung ứng thiết bị công nghệ: Tổ chức mua sắm, chế tạo, cung cấp thiết bị công nghệ đúng tiến độ, lựa chọn nhà thầu phụ (nếu có) và thống nhất với chủ đầu tư về nội dung mời thầu.
– Đào tạo và chuyển giao công nghệ: Tổ chức đào tạo quản lý, vận hành công trình, chuyển giao công nghệ và dịch vụ kỹ thuật nếu có thỏa thuận.
– Thử nghiệm và bàn giao công trình: Thực hiện thử nghiệm, hiệu chỉnh, chạy thử và bàn giao công trình hoàn thiện theo hợp đồng và quy định pháp luật.
– Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ: Đảm bảo sản phẩm không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
– Bàn giao hồ sơ, tài liệu: Cung cấp đầy đủ tài liệu liên quan đến sản phẩm của hợp đồng cho bên giao thầu.
– Ngoài ra các nghĩa vụ trên, riêng đối với hợp đồng chìa khóa trao tau bên nhận thầu còn có nghĩa vụ lập dự án đầu tư xây dựng, hỗ trợ bảo vệ dự án cùng bên giao thầu trước cơ quan có thẩm quyền, và hoàn thiện dự án theo yêu cầu của bên giao thầu, phù hợp với hợp đồng đã ký.
4. Ưu và nhược điểm của hợp đồng chìa khóa trao tay
a. Ưu điểm
Hợp đồng chìa khóa trao tay thường được thực hiện bởi các tổng thầu từ các quốc gia có nền tảng khoa học công nghệ tiên tiến. Đây là một lựa chọn phổ biến với các chủ đầu tư đến từ những quốc gia phát triển, bởi nó giúp giảm thiểu đáng kể khối lượng công việc quản lý dự án của họ.
b. Nhược điểm
• Tuy nhiên, một hạn chế lớn của hình thức này là tổng thầu từ các quốc gia phát triển thường giữ lại các bí quyết công nghệ quan trọng, không chuyển giao hoàn toàn cho chủ đầu tư. Điều này khiến chủ đầu tư phụ thuộc vào nhà thầu về các vấn đề kỹ thuật, thiết bị và vật tư trong suốt quá trình vận hành dự án.
Do giao toàn quyền cho nhà thầu, chủ đầu tư khó can thiệp sâu vào quá trình triển khai, dẫn đến rủi ro về chất lượng. Nếu nhà thầu không đủ năng lực hoặc không đáp ứng tiến độ, dự án có thể bị kéo dài, thậm chí không đạt yêu cầu kỹ thuật.
• Đối với các nhà thầu trong nước có đủ năng lực và kinh nghiệm, loại hợp đồng này có thể được áp dụng hiệu quả cho những dự án phổ biến như xây dựng cao ốc văn phòng hoặc trụ sở cơ quan. Đặc biệt, đây là lựa chọn khả thi đối với các chủ đầu tư không chuyên về lĩnh vực xây dựng, giúp họ tiết kiệm thời gian và công sức trong quản lý dự án.
5. Tính pháp lý của Hợp đồng chìa khóa trao tay
Hợp đồng theo phương thức chìa khóa trao tay là một trong những loại Hợp đồng xây dựng. Do đó, căn cứ theo khoản 3 Điều 6 Nghị định 37/2015/NĐ-CP quy định về tính pháp lý của hợp đồng chìa khóa trao tay như sau:
• Hợp đồng chìa khóa trao tay có hiệu lực là cơ sở pháp lý cao nhất mà bên giao thầu, bên nhận thầu và các bên liên quan có nghĩa vụ thực hiện
• Hợp đồng chìa khóa trao tay có hiệu lực là cơ sở pháp lý cao nhất để giải quyết tranh chấp giữa các bên. Các tranh chấp chưa được các bên thỏa thuận trong hợp đồng sẽ được giải quyết trên cơ sở các quy định của pháp luật có liên quan;
• Các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan kiểm soát, cấp phát, cho vay vốn, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và các cơ quan có liên quan khác phải căn cứ vào nội dung hợp đồng chìa khóa trao tay có hiệu lực pháp lý để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình theo quy định, không được xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia hợp đồng.
Hợp đồng chìa khóa trao tay là một công cụ hiệu quả để triển khai các dự án xây dựng lớn, đặc biệt khi áp dụng cho các dự án yêu cầu tích hợp cao. Tuy nhiên, để đảm bảo thành công, các bên cần thận trọng trong việc đàm phán, ký kết và thực hiện hợp đồng.
Trên đây là bài viết “Pháp lý về hợp đồng xây dựng theo hình thức chìa khóa trao tay” mà TNTP gửi đến Quý độc giả. TNTP hi vọng bài viết này giúp ích cho Quý độc giả.
Trân trọng,
