Những thay đổi trong cơ cấu tổ chức và quyền hạn của cơ quan Thi hành án dân sự theo Quyết định 1898/QĐ-BTP – Ý nghĩa và lợi ích thực tiễn

Ngày 25/6/2025, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định số 1898/QĐ-BTP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý thi hành án dân sự (“Quyết định 1898”). Đây là văn bản thể hiện rõ định hướng tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực thi hành án dân sự. Trong bài viết dưới đây, Luật sư của TNTP sẽ phân tích những điểm thay đổi quan trọng, đồng thời chỉ ra ý nghĩa và lợi ích thực tiễn từ việc điều chỉnh cơ cấu tổ chức và quyền hạn của cơ quan thi hành án.
1.Những thay đổi nổi bật về cơ cấu và quyền hạn
a.Tái cấu trúc tổ chức theo hướng tinh gọn, hiệu quả
Theo Quyết định 1898/QĐ-BTP, cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý thi hành án dân sự được điều chỉnh gọn hơn, chia thành 6 đơn vị chuyên môn:
- Ban Pháp chế và Nghiệp vụ thi hành án dân sự;
- Ban Nghiệp vụ thi hành án hành chính và Thừa phát lại;
- Ban Kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo;
- Ban Chuyển đổi số và thống kê dữ liệu thi hành án;
- Ban Kế hoạch – Tài chính;
- Ban Tổ chức cán bộ;
- Văn phòng.
So với mô hình cũ, việc phân chia rõ ràng các phòng nghiệp vụ giúp tối ưu hoá xử lý công việc, nâng cao tính chuyên sâu và rút ngắn thời gian thực hiện nhiệm vụ.
b.Mở rộng quyền giám sát và điều phối
Quyết định mới tăng cường quyền kiểm tra, giám sát, thanh tra chuyên ngành của Cục Quản lý Thi hành án dân sự đối với Thi hành án dân sự và Phòng Thi án dân sự tại địa phương. Ngoài ra, Cục Quản lý Thi hành án dân sự được bổ sung nhiệm vụ phối hợp với các cơ quan liên quan như Viện kiểm sát, Tòa án, Công an… trong việc xử lý các vụ việc phức tạp hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
c.Nâng cao vai trò của cơ quan thi hành án dân sự
Cục Quản lý Thi hành án dân sự có nhiệm vụ tham mưu, đề xuất các chiến lược cải cách toàn diện lĩnh vực thi hành án dân sự, trong đó tập trung vào:
- Ứng dụng công nghệ thông tin và số hóa dữ liệu;
- Quản lý rủi ro và kiểm soát nội bộ
- Hoàn thiện quy trình nghiệp vụ
Đồng thời, Cục Quản lý Thi hành án dân sự còn có quyền tham gia xây dựng các dự án luật, chính sách lớn liên quan đến lĩnh vực thi hành án dân sự.
2.Ý nghĩa của các thay đổi
- Tăng cường tính minh bạch, công khai trong thi hành án
Việc sắp xếp lại bộ máy tổ chức và trao quyền kiểm tra rõ ràng sẽ giảm tình trạng chồng chéo, thiếu trách nhiệm trong giải quyết hồ sơ thi hành án, đặc biệt là các vụ việc phức tạp kéo dài. Đồng thời, các biện pháp thanh tra, giám sát được chủ động và kịp thời hơn, từ đó nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
- Tối ưu hóa hiệu quả vận hành hệ thống
Cấu trúc tổ chức mới tập trung theo chức năng, nghiệp vụ cụ thể, tránh phân tán nguồn lực. Đây là bước đi phù hợp với xu hướng cải cách hành chính và tinh gọn bộ máy theo chỉ đạo của Chính phủ.
- Phù hợp với yêu cầu chuyển đổi số trong thi hành án
Quyết định 1898 nhấn mạnh vai trò của ứng dụng công nghệ thông tin, tạo nền tảng cho việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung, liên thông và số hóa toàn bộ quy trình thi hành án. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hệ thống tư pháp hướng đến minh bạch, hiện đại và đồng bộ.
3.Lợi ích thực tiễn đối với doanh nghiệp và người dân
Những thay đổi trong Quyết định 1898/QĐ-BTP mang lại lợi ích thiết thực cho các chủ thể liên quan:
- Giảm thiểu thời gian xử lý hồ sơ thi hành án;
- Tăng tính minh bạch, rõ ràng trong quy trình thi hành;
- Tăng khả năng giám sát, bảo vệ quyền và lợi ích của người được thi hành án;
- Tạo môi trường pháp lý ổn định, hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp.
Như vậy, việc ban hành Quyết định 1898/QĐ-BTP là bước chuyển quan trọng trong công cuộc cải cách tổ chức và quản lý thi hành án dân sự tại Việt Nam. Những điều chỉnh về quyền hạn và cơ cấu tổ chức không chỉ giúp hệ thống vận hành linh hoạt, hiệu quả hơn mà còn đáp ứng yêu cầu minh bạch, hiện đại hóa và phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn. Doanh nghiệp và tổ chức nên nắm rõ các thay đổi này để hiểu đúng quyền, nghĩa vụ và bảo vệ tốt hơn lợi ích hợp pháp của mình trong quá trình liên quan đến thi hành án dân sự.
Trên đây là bài viết: “Những thay đổi trong cơ cấu tổ chức và quyền hạn của cơ quan Thi hành án dân sự theo Quyết định 1898/QĐ-BTP – Ý nghĩa và lợi ích thực tiễn” do Luật sư của TNTP biên soạn. Rất mong bài viết sẽ đem lại nhiều hữu ích cho Quý Độc giả.
Trân trọng,