Những thay đổi đáng chú ý tại Nghị định 168/2025 của Chính phủ

Sau thời điểm 1/7/2025, cả nước đã chính thức chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương hai cấp và sắp xếp lại toàn bộ bản đồ hành chính. Đây là thời điểm trọng đại đánh dấu một bước chuyển mình mang tính đột phá của Đảng và Nhà nước trong lịch sử xây dựng và phát triển đất nước. Ngoài các thay đổi về bộ máy hành chính thì hoạt động đăng ký doanh nghiệp cũng đã có sự thay đổi lớn để phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước. Trong bài viết này, luật sư của TNTP sẽ phân tích những thay đổi đáng chú ý của Nghị định 168/2025 ngày 03/6/2025 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp.

1.Bổ sung đối tượng chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp

So với các biểu mẫu trước đây, Nghị định 168/2025/TT-BTC ngày 01/7/2025 (“Nghị định 168”) đã bổ sung một thông tin mới là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp. Theo quy định tại Điều 17 Nghị định 168, Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp có tư cách pháp nhân là cá nhân đáp ứng một trong các tiêu chí sau:

• Cá nhân sở hữu trực tiếp hoặc sở hữu gián tiếp từ 25% vốn điều lệ hoặc 25% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết trở lên của doanh nghiệp. Trường hợp cá nhân sở hữu gián tiếp là cá nhân sở hữu từ 25% vốn điều lệ hoặc 25% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết trở lên của doanh nghiệp thông qua tổ chức khác.
• Cá nhân có quyền chi phối việc thông qua ít nhất một trong các vấn đề sau: Bổ nhiệm, miễn nhiệm hoặc bãi nhiệm đa số hoặc tất cả thành viên hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng thành viên; người đại diện theo pháp luật, giám đốc hoặc tổng giám đốc của doanh nghiệp; sửa đổi, bổ sung điều lệ của doanh nghiệp; thay đổi cơ cấu tổ chức quản lý công ty; tổ chức lại, giải thể công ty.

Ngoài ra, theo quy định tại Điều 52 Nghị định 168, việc thay đổi thông tin về chủ sở hữu, hưởng lợi của doanh nghiệp phải được thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh. Việc thay đổi thông tin chủ sở hữu hưởng lợi là thông tin phải thực hiện việc thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp. Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh có trách nhiệm cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.

Như vậy Nghị định 168 đã bổ sung một đối tượng mới là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp. Việc bổ sung đối tượng này có ý nghĩa quan trọng trong việc tuân thủ pháp luật trong hoạt động của doanh nghiệp, tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng để phòng ngừa việc trốn thuế, tham nhũng hoặc rửa tiền bởi thu nhập và cổ tức thực tế không được kê khai rõ người hưởng lợi từ hoạt động của doanh nghiệp.

2.Bổ sung quy định về Ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp

So với quy định tại Điều 12 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp ngày 04/01/2021 (“Nghị định 01”) thì tại Điều 12 Nghị định 168 đã bổ sung thêm các quy định về việc Ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp, cụ thể:

• Đối với trường hợp ủy quyền cho cá nhân thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp

Quy định tại Nghị định 168 đã loại bỏ tài liệu cần thiết tại Nghị định 01 trước đây là: Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân được ủy quyền. Như vậy, trường hợp ủy quyền cho cá nhân thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp thì ngoài hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, tài liệu bổ sung cần thiết chỉ còn lại là: Văn bản ủy quyền cho cá nhân thực hiện thủ tục liên quan đến đăng ký doanh nghiệp.

• Đối với trường hợp ủy quyền cho tổ chức thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp

Quy định tại Nghị định 168 đã loại bỏ tài liệu cần thiết tại Nghị định 01 trước đây là: Bản sao hợp đồng cung cấp dịch vụ với tổ chức làm dịch vụ thực hiện thủ tục liên quan đến đăng ký doanh nghiệp. Như vậy, trường hợp ủy quyền cho tổ chức thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp thì ngoài hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, tài liệu bổ sung cần thiết chỉ còn lại là:

• Bản sao hợp đồng ủy quyền cho tổ chức thực hiện thủ tục liên quan đến đăng ký doanh nghiệp;
• Giấy giới thiệu hoặc văn bản phân công nhiệm vụ của tổ chức đó cho cá nhân trực tiếp thực hiện thủ tục liên quan đến đăng ký doanh nghiệp.
• Yêu cầu phải có xác thực điện tử để được cấp đăng ký doanh nghiệp

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 12 Nghị định 168, ngoài việc chuẩn bị đầy đủ tài liệu yêu cầu để thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp thì Người ủy quyền và người được ủy quyền phải tiền hành xác thực điện tử để được cấp đăng ký doanh nghiệp. Trường hợp việc xác thực điện tử bị gián đoạn thì người ủy quyền thực hiện việc xác thực điện tử sau khi được cấp đăng ký doanh nghiệp. Trường hợp người ủy quyền không xác nhận hoặc xác nhận không ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp thì Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh yêu cầu doanh nghiệp báo cáo theo quy định

Để có thể hoàn tất thực hiện thủ tục xác thực điện tử này, Người ủy quyền và người được ủy quyền phải có tài khoản định danh điện tử để thực hiện. Trường hợp chưa có tài khoản định danh điện tử để thực hiện xác thực điện tử thì hồ sơ đăng ký doanh nghiệp phải kèm theo bản sao thẻ Căn cước hoặc thẻ Căn cước công dân hoặc hộ chiếu hoặc hộ chiếu nước ngoài hoặc các giấy tờ có giá trị thay thế hộ chiếu nước ngoài còn hiệu lực của người ủy quyền.

Từ những nội dung trên, có thể thấy quy định về việc ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định 168 đã có sự thay đổi đáng kể so với quy định cũ tại Nghị định 01. Một số tài liệu yêu cầu kèm theo hồ sơ đăng ký doanh nghiệp đã được bổ sung, thay mới hoặc loại bỏ để giảm bới gánh nặng khi thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực này. Ngoài ra, việc bổ sung thủ tục xác thực điện tử cũng là một chuyển biến lớn để số hóa dần các giao dịch, thủ tục liên quan đến đăng ký doanh nghiệp nhằm tăng sự tin cậy, xác thực được danh tính người ủy quyền và nhận ủy quyền, và đảm bảo công tác quản lý, giám sát của chính phủ và các cơ quan ban ngành trong lĩnh vực dân sự nói chung.

3.Thay đổi về thời hạn trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính khi tiếp nhận khi tiếp nhận vào ngày nghỉ hoặc sau giờ hành chính 

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 38 Nghị định 168, Trường hợp hồ sơ được tiếp nhận qua mạng trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp sau giờ hành chính hoặc vào ngày nghỉ, ngày lễ, Tết theo quy định thì thời hạn trả kết quả giải quyết thủ tục đăng ký doanh nghiệp quy định tại Nghị định này được tính từ ngày làm việc kế tiếp của ngày hồ sơ được tiếp nhận. 

Như vậy quy định mới này đã đảm bảo thời hạn xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp qua mạng của cán bộ, chuyên viên xử lý hồ sơ khi hệ thống tự tiếp nhận ngoài thời gian ngày làm việc khi đã đưa ra thời gian cụ thể để tính thời hạn giải quyết. Đồng thời giúp người nộp hồ sơ có căn cứ để biết được thời hạn giải quyết đối với thủ tục hành chính của mình.

Như vậy, Nghị định 168 đã có nhiều thay đổi tích cực để bảo đảm quyền lợi của người nộp hồ sơ, của doanh nghiệp và cả người được ủy quyền để thực hiện các thủ tục liên quan đến đăng ký doanh nghiệp. Các thay đổi này phù hợp với quá trình hội nhập, pháp triển và chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong thời đại mới.

Trên đây là bài viết phân tích một số thay đổi đáng chú ý tại Nghị định 168 của luật sư TNTP. Mong rằng bài viết này đem lại giá trị cho các độc giả trong cuộc sống và công việc.

Trân trọng,