Thông thường, các tranh chấp lao động cá nhân phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khi xảy ra tranh chấp lao động cá nhân (“TCLĐ”), các bên có thể khởi kiện không cần thông qua thủ tục hòa giải tại Tòa án. Vậy, đó là các trường hợp nào? Hãy cùng TNTP tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
I. Các tranh chấp lao động cá nhân khởi kiện không cần thông qua thủ tục hòa giải
Khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động 2019 đã chỉ rõ các trường hợp TCLĐ giữa người lao động và người sử dụng lao động được áp dụng việc khởi kiện không cần thông qua thủ tục hòa giải. Theo đó, các tranh chấp đó bao gồm:
- Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
- Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;
- Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;
- Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;
- Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
- Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
Ngược lại, nếu không thuộc các trường hợp nêu trên thì các tranh chấp đó đều phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động theo đúng trình tự, thủ tục tại Điều 188 Bộ luật Lao động năm 2019 trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết.
II. Thẩm quyền của Tòa án giải quyết tranh chấp lao động cá nhân
Các bên cần xác định đúng thẩm quyền tòa án giải quyết TCLĐ theo các nguyên tắc của Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015 (“BLTTDS 2015”). Việc xác định đúng tòa án có thẩm quyền giúp cho việc thụ lý giải quyết vụ án diễn ra nhanh chóng, từ đó bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bên bị xâm phạm đạt hiệu quả tối đa.
Bước một, xác định thẩm quyền Tòa án theo cấp được quy định tại Điều 35 và Điều 37 BLTTDS 2015, cụ thể:
- Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm các TCLĐ quy định tại Điều 32 BLTTDS 2015.
- Tòa án cấp tỉnh sẽ có thẩm quyền giải quyết TCLĐ có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp.
Bước hai, xác định định thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ quy định tại Điều 39 BLTTDS 2015, cụ thể:
- Tòa án nơi bị đơn cư trú, trụ sở của bị đơn.
- Các đương sự có quyền tự thỏa thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn giải quyết TCLĐ.
Trường hợp xác định theo sự lựa chọn của nguyên đơn được quy định tại Điều 40 BLTTDS 2015 như sau:
- Nếu không biết nơi cư trú, làm việc, trụ sở của bị đơn thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản giải quyết.
- Tranh chấp về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, quyền và lợi ích liên quan đến việc làm, tiền lương, thu nhập và các điều kiện lao động khác đối với người lao động thì nguyên đơn là người lao động có thể yêu cầu Tòa án nơi mình cư trú, làm việc giải quyết.
- Tranh chấp phát sinh từ việc sử dụng lao động của người cai thầu hoặc người có vai trò trung gian thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi người sử dụng lao động là chủ chính cư trú, làm việc, có trụ sở hoặc nơi người cai thầu, người có vai trò trung gian cư trú, làm việc giải quyết.
- Trường hợp bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở ở nhiều nơi khác nhau thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi một trong các bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở giải quyết.
Kết hợp kết quả của hai bước trên ta có thể xác định được Tòa án có thẩm quyền giải quyết TCLĐ và tiến hành khởi kiện tranh chấp lao động.
III. Dịch vụ pháp lý của TNTP khi tham gia giải quyết các tranh chấp lao động
Các dịch vụ pháp lý TNTP thực hiện khi tham gia giải quyết các vụ án TCLĐ, bao gồm:
- Tư vấn quyền và nghĩa vụ của các bên tranh chấp;
- Tư vấn các phương án để giải quyết tranh chấp (có thể thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện tại tòa án);
- Hướng dẫn khách hàng thu thập chứng cứ;
- Tham gia đàm phán, hòa giải trong vụ án về tranh chấp lao động;
- Tư vấn căn cứ, trình tự, thủ tục khởi kiện tại Tòa án;
- Soạn thảo hồ sơ khởi kiện và các văn bản, tài liệu khác nhằm phục vụ giải quyết vụ án
- Tham gia phiên tòa (sơ thẩm, phúc thẩm) với tư cách là luật sư bảo vệ quyền và lợi hợp pháp của khách hàng;
- Luật sư đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng trong giai đoạn thi hành án.
Trên đây là nội dung bài viết “Các tranh chấp lao động cá nhân khởi kiện không cần thông qua thủ tục hòa giải”. Nếu bạn cần được hỗ trợ cá vấn đề pháp lý về TCLĐ, vui lòng liên hệ với TNTP để được hỗ trợ kịp thời.
Trân trọng.
