Bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ tại Việt Nam

Bạn đang bị gọi điện, nhắn tin hay thậm chí đe dọa đòi nợ? Đừng lo lắng, bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ, đồng thời giúp bạn nhận biết hành vi trái pháp luật và tránh sai lầm phổ biến.

1.Những quyền pháp lý BẠN NHẤT ĐỊNH PHẢI BIẾT

Theo Hiến pháp Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013, Bộ luật Dân sự 2015, Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 và các quy định của pháp luật đối với hoạt động thu hồi nợ, người bị thu hồi nợ có những quyền cơ bản sau:

• Quyền được bảo vệ về thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm được quy định tại Khoản 1 Điều 20 Hiến pháp Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là quyền quan trọng được quy định trong Hiến pháp giúp người bị thu hồi nợ bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ. Theo đó, bên đòi nợ không được phép thực hiện các hành vi trái pháp luật sau:
• Tra tấn, bạo lực hoặc dùng vũ lực để ép buộc thực hiện nghĩa vụ.
• Truy bức, nhục hình hoặc giam giữ trái pháp luật.
• Đe dọa, khủng bố tinh thần, xúc phạm danh dự, nhân phẩm (VD: Nhắn tin, gọi điện đe dọa….).
• Gây thương tích, tổn hại sức khỏe dưới bất kỳ hình thức nào.

Trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý và truy cứu trách nhiệm theo quy định của Bộ luật Hình sự.

• Quyền được thông báo về việc chuyển giao quyền yêu cầu được quy định tại Khoản 2 Điều 365 Bộ luật Dân sự 2015, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trường hợp bên chuyển giao quyền yêu cầu không thông báo về việc chuyển giao quyền mà phát sinh chi phí cho bên có nghĩa vụ thì bên chuyển giao quyền yêu cầu phải thanh toán chi phí này.
• Quyền khởi kiện, tố cáo, tố giác tội phạm: Trường hợp bên thu hồi nợ có hành vi vi phạm pháp luật (đe dọa, cưỡng đoạt, làm nhục, gây thương tích…) gây thiệt hại, người bị thu hồi nợ có quyền gửi đơn khởi kiện ra Tòa án hoặc tố giác tới cơ quan công an để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Việc biết rõ các quyền của bản thân giúp người bị thu hồi nợ chủ động bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ.

2.Các phương án phòng vệ hiệu quả nhất

• Phương án 1: Gửi thư yêu cầu xác minh nợ
• Bạn có thể gửi văn bản đề nghị bên đòi nợ chứng minh quyền yêu cầu. Đây là cách để buộc bên thu hồi nợ minh bạch thông tin, đồng thời tạo cơ sở chứng cứ nếu phát sinh tranh chấp sau này.
• Yêu cầu bên thu hồi nợ xuất trình giấy tờ chứng minh quyền thu hồi (như hợp đồng ủy quyền, hợp đồng chuyển giao quyền yêu cầu…). Nếu không có căn cứ hợp pháp, bạn có quyền từ chối làm việc.

• Phương án 2: Đàm phán để dàn xếp nợ
• Trong nhiều trường hợp, việc thương lượng để điều chỉnh thời hạn hoặc số tiền thanh toán sẽ giúp giảm căng thẳng và áp lực. Người mắc nợ có thể đề nghị trả dần, xin giảm lãi, phạt hoặc kéo dài thời hạn thanh toán. Quá trình đàm phán nên hạn chế trao đổi miệng, mà cần lập thành biên bản hoặc hợp đồng có chữ ký các bên để bảo đảm giá trị pháp lý.
• Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý đến tư cách pháp lý của bên thu hồi nợ. Chỉ những tổ chức, cá nhân được chủ nợ ủy quyền hợp pháp hoặc được chuyển giao quyền đòi nợ theo quy định pháp luật mới có quyền đại diện trong đàm phán. Trường hợp bên đòi nợ không chứng minh được tư cách pháp lý, thỏa thuận đạt được có thể bị vô hiệu và gây bất lợi cho người mắc nợ. 

• Phương án 3: Tố cáo, tối giác, khởi kiện ngược lại công ty đòi nợ
• Kề từ thời điểm ngày 01/1/2021 khi Luật Đầu tư 2020 có hiệu lực, dịch vụ đòi nợ đã thuộc các ngành nghề bị cấm đầu tư kinh doanh. Trong trường hợp những đơn vị này có hành vi đe dọa, cưỡng đoạt, làm nhục hoặc xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người mắc nợ, bạn có quyền làm đơn tố cáo, tố giác tới cơ quan công an, đồng thời khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Lưu ý: “Dịch vụ đòi nợ” bị cấm ở đây hoàn toàn khác với việc thuê luật sư hoặc công ty luật để hỗ trợ thu hồi nợ. Luật sư, tổ chức hành nghề luật sư được phép đại diện khách hàng để yêu cầu thực hiện nghĩa vụ tài sản đối với bên mắc nợ thông qua các phương thức hợp pháp như: đàm phán, thương lượng, gửi công văn yêu cầu thanh toán hoặc khởi kiện, giải quyết tranh chấp tại Tòa án, Trọng tài. Đây là những biện pháp hợp pháp, được pháp luật công nhận giúp bạn bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ.

3.Những sai lầm phổ biến cần tránh BẰNG MỌI GIÁ

• Sai lầm 1: Thanh toán cho bên không có quyền

Nếu người mắc nợ thanh toán cho tổ chức/cá nhân không chứng minh được quyền hợp pháp, thì khoản thanh toán đó có thể không được công nhận và nghĩa vụ trả nợ với chủ nợ thật sự vẫn còn. Điều này dẫn đến rủi ro vừa mất tiền, vừa vẫn bị coi là chưa hoàn thành nghĩa vụ.

• Sai lầm 2: Phớt lờ mọi cuộc gọi và thư từ.

Nhiều người nghĩ rằng không phản hồi sẽ khiến bên đòi nợ bỏ cuộc. Tuy nhiên, trong trường hợp tranh chấp được khởi kiện tới Tòa án, nếu bạn không có ý kiến phản hồi, không cung cấp chứng cứ, thì bạn sẽ bị động hoàn toàn. Do đó, thay vì im lặng, bạn cần phản hồi bằng văn bản hoặc thông qua luật sư để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

• Sai lầm 3: Sợ hãi và không hành động.

Tâm lý e ngại thường khiến người bị đòi nợ không dám đứng lên bảo vệ quyền lợi. Trên thực tế, pháp luật cho phép bạn tố giác hành vi đe dọa, cưỡng ép, xúc phạm danh dự, nhân phẩm (Điều 144 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015). Việc chậm trễ hành động không chỉ khiến bạn mất cơ hội được bảo vệ, mà còn tạo điều kiện cho hành vi trái pháp luật tiếp diễn. Do đó, hãy ghi chép, lưu giữ mọi bằng chứng như tin nhắn, cuộc gọi, email, thư từ… để có cơ sở pháp lý khi cần khởi kiện. tố cáo, tố giác tội phạm.

• Sai lầm 4: Có hành vi cực đoan, vi phạm pháp luật để chống lại việc đòi nợ

Bộ luật Hình sự quy định cụ thể các hành vi dùng vũ lực, đe dọa, xúc phạm danh dự hoặc gây thương tích cho người khác đều có thể bị xử lý hình sự (ví dụ: Tội cố ý gây thương tích, Điều 134; Tội làm nhục người khác, Điều 155;…). Như vậy, phản ứng sai lầm có thể biến bên bị đòi thành đối tượng phạm tội, làm mất cơ hội bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ một cách hợp pháp.

4.Khi nào cần tìm Luật sư chuyên nghiệp?

Trong nhiều trường hợp, việc tự mình thương lượng hoặc xử lý các yêu cầu thu hồi nợ có thể hiệu quả. Tuy nhiên, trong một số trường hợp sau, bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ của Luật sư để bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ:

• Cần thương lượng: Trong trường hợp muốn đàm phán lại nghĩa vụ thanh toán, gia hạn hoặc đề nghị giảm trừ, luật sư có thể đại diện để đàm phán trên cơ sở pháp luật, giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn
• Bị khởi kiện tại Tòa án: Khi nhận được giấy triệu tập hoặc thông báo thụ lý vụ án liên quan đến nghĩa vụ thanh toán nợ.
• Bị đe dọa, uy hiếp: Có hành vi vi phạm pháp luật như đe dọa tính mạng, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm hoặc gây sức ép bất hợp pháp.
• Tranh chấp phức tạp về hợp đồng hoặc khoản nợ: Khi hồ sơ, chứng cứ liên quan đến hợp đồng vay, hợp đồng thương mại… có nhiều điểm bất lợi hoặc khó chứng minh.

Việc có luật sư đồng hành không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ mà còn tăng khả năng giải quyết vụ việc và giảm thiểu rủi ro có thể gặp phải.

5.Hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ

Chúng tôi – Chi nhánh Công ty Luật TNHH Quốc tế TNTP & Các Cộng sự, Với kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực thu hồi nợ, TNTP luôn nâng cao kỹ năng tư vấn, rà soát các rủi ro về khả năng thu hồi nợ và hỗ trợ Khách hàng trong việc thương lượng với các bên có liên quan, đại diện Khách hàng làm việc với cơ quan có thẩm quyền trên cơ sở bảo vệ quyền lợi cho Khách hàng. Các công việc hỗ trợ bao gồm:

• Tư vấn pháp lý chuyên sâu về quyền và nghĩa vụ trong từng vụ việc.
• Soạn thảo, gửi công văn và thư yêu cầu chấm dứt hành vi thu hồi nợ không hợp pháp.
• Đại diện khách hàng trong đàm phán, thương lượng với chủ nợ hoặc bên được ủy quyền.
• Bảo vệ quyền lợi tại Tòa án, Trọng tài hoặc cơ quan có thẩm quyền khi phát sinh tranh chấp.
• Hỗ trợ khách hàng trong quá trình khởi kiện, tố cáo hoặc tố giác hành vi thu hồi nợ trái pháp luật tại cơ quan có thẩm quyền.
• Hỗ trợ trong giai đoạn thi hành án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Việc hiểu rõ quyền và áp dụng các biện pháp phòng vệ hợp pháp là chìa khóa để bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ. Tránh các sai lầm phổ biến, chủ động đàm phán và tìm sự hỗ trợ của luật sư khi cần thiết sẽ giúp bạn vừa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, vừa đảm bảo an toàn. Hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp từ các tổ chức uy tín như TNTP sẽ giúp bạn xử lý mọi tình huống một cách hiệu quả, minh bạch và an toàn, đồng thời giảm thiểu rủi ro và thiệt hại phát sinh..

Trên đây là bài viết của luật sư TNTP về chủ đề: “Bảo vệ quyền lợi trước hoạt động thu hồi nợ tại Việt Nam”. Mong rằng bài viết này có ích với các độc giả.

Trân trọng,