Author: TNTP LAW

Trong quá trình kinh doanh, các doanh nghiệp không thể tránh khỏi việc gặp phải các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng, quan hệ thương mại, hoặc các vấn đề khác. Để giải quyết những tranh chấp này, có nhiều phương thức khác nhau như tố tụng tại tòa án, trọng tài thương mại, và hòa giải thương mại. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào phương thức hòa giải thương mại và những lợi ích mà nó mang lại.

1. Khái niệm hòa giải thương mại

• Tại khoản 1 Điều 3 Nghị định số 22/2017/NĐ-CP đã giải thích rằng hòa giải thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp thương mại do các bên thỏa thuận và được hòa giải viên thương mại làm trung gian hòa giải hỗ trợ giải quyết tranh chấp theo quy định của Nghị định này.

• Để giải quyết tranh chấp bằng hòa giải thương mại, các bên cần đạt được thỏa thuận hòa giải. Thỏa thuận này phải được lập thành văn bản và có thể được thiết lập vào bất kỳ thời điểm nào (trước, trong hoặc sau khi tranh chấp xảy ra) Quy định chi tiết tại Điều 6, Điều 11 Nghị định số 22/2017/NĐ-CP Nghị định về hòa giải thương mại.

• Kết quả hòa giải thành phải được các bên lập thành văn bản sau khi hỏa giải thành công. Văn bản này có giá trị pháp lý và được coi là có hiệu lực thi hành theo các quy định của pháp luật dân sự, buộc các bên phải thực hiện các cam kết đã đạt được trong quá trình hòa giải. Về nội dung của văn bản hòa giải cũng cần phải đáp ứng những thông tin sau:

(i) Ghi nhận căn cứ tiến hành hòa giải;
(ii) Thông tin cơ bản về các bên;
(iii) Ghi nhận nội dung chủ yếu của vụ việc;
(iv) Ghi nhận thỏa thuận đạt được và giải pháp thực hiện;
(v) Các nội dung khác theo thỏa thuận của các bên phù hợp với quy định của pháp luật.
(vi) Văn bản về kết quả hòa giải thành có chữ ký của các bên và hòa giải viên thương mại.

2. Những lợi thế của hòa giải thương mại

• Thứ nhất, tiết kiệm thời gian và chi phí: Quá trình hòa giải thường diễn ra nhanh chóng hơn so với tố tụng tại tòa án hoặc trọng tài. Thay vì phải trải qua các giai đoạn phức tạp và kéo dài của quá trình tố tụng, các bên có thể đạt được thỏa thuận chỉ sau một vài buổi hòa giải. Điều này giúp tiết kiệm đáng kể chi phí pháp lý và các chi phí liên quan khác.

• Thứ hai, bảo mật thông tin: Một trong những ưu điểm nổi bật của hòa giải thương mại là tính bảo mật, điều này được quy định rõ ràng tại khoản 3 Điều 4 Nghị định số 22/2017/NĐ-CP. Các buổi hòa giải không công khai và thông tin trao đổi giữa các bên được giữ bí mật. Điều này rất quan trọng trong kinh doanh, nơi mà việc bảo vệ bí mật thương mại và danh tiếng là điều cần thiết.

• Thứ ba, linh hoạt và sáng tạo: Trong quá trình hòa giải, các bên có thể chủ động thảo luận và đề xuất các giải pháp phù hợp với tình hình và lợi ích của mình. Hòa giải viên, với vai trò là trung gian, hỗ trợ các bên trong việc trao đổi thông tin và truyền đạt ý kiến. Hòa giải viên có thể linh hoạt gặp gỡ riêng từng bên tại bất kỳ địa điểm nào để hiểu rõ hơn về quan điểm và mong muốn của họ. Bằng cách đưa ra các đề xuất và phương án hòa giải sáng tạo, hòa giải viên giúp các bên tiếp cận những giải pháp mới mẻ mà họ có thể chưa nghĩ đến, từ đó nâng cao khả năng đạt được thỏa thuận chung. Đây là điểm khác biệt chính giữa hòa giải viên và thẩm phán.

• Thứ tư, duy trì mối quan hệ kinh doanh: Quá trình hòa giải giúp các bên duy trì và thậm chí củng cố mối quan hệ kinh doanh. Xuất phát từ mong muốn giải quyết vấn đề một cách hòa bình và hợp tác, các bên có thể cùng nhau tìm ra giải pháp có lợi cho tất cả. Bằng cách hợp tác và tìm kiếm giải pháp chung, các bên có thể xây dựng sự tin tưởng và hiểu biết lẫn nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp tục hợp tác tương lai.

• Thứ năm, có giá trị cưỡng chế thi hành: Đây có thể coi là sự khác biệt lớn nhất của phương thức hòa giải so với phương thức thương lượng. Về nguyên tắc thì khi đạt được kết quả hòa giải thành, các bên có thể tự nguyện thực hiện mà không cần thêm thủ tục nào. Tuy nhiên, trong trường hợp một bên không thực hiện, để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ, các bên có thể yêu cầu Tòa án công nhận kết quả đó. Kết quả hòa giải thành được Tòa án công nhận có thể được cưỡng chế thi hành như bản án có hiệu lực. Việc công nhận kết quả hòa giải thành tuân theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, thuộc thẩm quyền của Tòa án theo khoản 7 Điều 27 BLTTDS 2015. Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bên yêu cầu cư trú, làm việc, hoặc nơi đặt trụ sở có thẩm quyền giải quyết. Bên yêu cầu cũng có thể chọn Tòa án nơi bên bị yêu cầu có tài sản để giải quyết yêu cầu công nhận.

3. Các lưu ý khi tham gia hòa giải

• Chuẩn bị kỹ lưỡng: Trước khi tham gia hòa giải, các bên nên chuẩn bị kỹ lưỡng các tài liệu và lập luận của mình. Điều này giúp hòa giải viên và các bên có cái nhìn toàn diện về tranh chấp và hỗ trợ việc tìm kiếm giải pháp.

• Tinh thần hợp tác: Để hòa giải đạt kết quả tốt nhất, các bên cần có tinh thần hợp tác và sẵn sàng lắng nghe. Việc này không chỉ giúp quá trình hòa giải diễn ra suôn sẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc đạt được thỏa thuận.

• Chọn hòa giải viên phù hợp: Chọn một hòa giải viên có kinh nghiệm và hiểu biết về lĩnh vực tranh chấp là rất quan trọng. Hòa giải viên cần có khả năng xử lý các tình huống phức tạp và giúp các bên tìm ra giải pháp hiệu quả.

• Hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ: Các bên cần hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong quá trình hòa giải. Việc này giúp các bên có thể đưa ra các đề xuất hợp lý và thực hiện các cam kết một cách đầy đủ.

Hòa giải thương mại là một phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả và linh hoạt, mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp. Với sự hỗ trợ của hòa giải viên, quá trình hòa giải không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, mà còn bảo mật thông tin, duy trì mối quan hệ kinh doanh và đảm bảo việc thực hiện thỏa thuận. Các doanh nghiệp nên cân nhắc sử dụng hòa giải thương mại như một công cụ hữu ích trong giải quyết tranh chấp.

Trên đây là bài viết “Giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải thương mại” mà TNTP gửi đến Quý độc giả. TNTP hi vọng bài viết này giúp ích cho Quý độc giả.

Trân trọng,

Khi phát sinh tranh chấp kinh doanh thương mại, các bên thường ưu tiên giải quyết bằng phương thức thương lượng, hòa giải. Trường hợp thương lượng, hòa giải không thành, các bên có thể tiếp tục giải quyết tranh chấp tại Tòa án, có thể phải tham gia hai cấp xét xử là sơ thẩm và phúc thẩm. Trong bài viết này, TNTP sẽ trình bày những nội dung cơ bản cần biết về trình tự giải quyết xét xử sơ thẩm vụ án kinh doanh, thương mại theo thủ tục thông thường.

1. Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ khởi kiện cho Tòa án

Để thực hiện quyền khởi kiện của mình, người khởi kiện (nguyên đơn) phải chuẩn bị và nộp hồ sơ khởi kiện cho Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết. Hồ sơ khởi kiện bao gồm Đơn khởi kiện và các tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn bị xâm phạm. Nguyên đơn có thể nộp hồ sơ khởi kiện trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi đến Tòa án theo đường bưu chính hoặc gửi trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án. Nguyên đơn nên lựa chọn việc nộp hồ sơ khởi kiện trực tiếp tại Tòa án hoặc qua đường bưu chính.

2. Bước 2: Tòa án nhận đơn và xử lý đơn khởi kiện

Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện. Sau khi được phân công, Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày được phân công và ban hành một trong các quyết định sau:

(i) Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;

(ii) Thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn;

(iii) Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho nguyên đơn nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;

(iv) Trả lại đơn khởi kiện cho nguyên đơn nếu vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

3. Bước 3: Nộp tạm ứng án phí

Sau khi nhận hồ sơ khởi kiện, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho nguyên đơn về tiền tạm ứng án phí mà nguyên đơn phải nộp (nếu có). Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, nguyên đơn phải nộp tiền tạm ứng án phí, sau đó nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Thẩm phán chỉ thụ lý vụ án khi nguyên đơn nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Trường hợp nguyên đơn được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì Thẩm phán phải thụ lý vụ án khi nhận được hồ sơ khởi kiện.

4. Bước 4: Tòa án thụ lý vụ án

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản về việc Tòa án đã thụ lý vụ án cho nguyên đơn, bị đơn, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết vụ án và cho Viện kiểm sát cùng cấp.

5. Bước 5: Chuẩn bị xét xử

Tại giai đoạn chuẩn bị xét xử, hồ sơ sẽ được phân công cho Thẩm phán thụ lý nghiên cứu để tiến hành xét xử vụ án và Thẩm phán thụ lý có thể yêu cầu các bên thực hiện các công việc sau:

(i) Yêu cầu các bên cung cấp bổ sung các giấy tờ, tài liệu cần thiết liên quan đến vụ việc;

(ii) Triệu tập các bên đến Tòa án để lấy lời khai hoặc để đối chất;

(iii) Triệu tập các bên đến Tòa án để tham gia các phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải. Trường hợp vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn hoặc vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được thì Thẩm phán tiến hành phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ mà không tiến hành hòa giải.

Trường hợp các bên hòa giải được với nhau thì Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải thành và ban hành quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự có hiệu lực pháp luật ngay sau khi được ban hành và không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm. Quyết định này chỉ có thể bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm nếu có căn cứ cho rằng sự thỏa thuận của các bên là do bị nhầm lẫn, lừa dối, đe dọa, cưỡng ép hoặc vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội.

Trường hợp hòa giải không thành thì Thẩm phán lập biên bản hòa giải không thành và có thể ban hành quyết định đưa vụ án ra xét xử.

6. Bước 6: Chuẩn bị và tham gia phiên tòa sơ thẩm

Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, trong thời hạn tối đa 08 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án (đã bao gồm việc hoãn phiên toà, tạm ngừng phiên tòa), Tòa án phải mở phiên tòa xét xử. Phiên tòa sơ thẩm được thực hiện theo trình tự như sau: bắt đầu phiên tòa, tranh tụng tại phiên tòa (hỏi tại phiên tòa, tranh luận), nghị án và tuyên án.

Trường hợp không có bên nào kháng cáo bản án và Viện kiểm sát không kháng nghị bản án thì Bản án có hiệu lực sau 01 tháng, kể từ ngày Tòa án cấp sơ thẩm tuyên án.

Sau khi Tòa án cấp sơ thẩm ban hành bản án sơ thẩm mà một trong các bên hoặc các bên không đồng ý với một phần hoặc toàn bộ nội dung bản ản án sơ thẩm thì bên không đồng ý có quyền tiếp tục nộp đơn kháng cáo bản án sơ thẩm (kháng cáo nội dung không đồng ý trong bản án sơ thẩm) đến Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày Tòa án cấp sơ thẩm tuyên án. Sau đó, các bên tiếp tục tham gia việc xét xử ở cấp phúc thẩm.

Trên đây là bài viết “Trình tự giải quyết xét xử sơ thẩm vụ án kinh doanh, thương mại”. Mong rằng bài viết này đem lại giá trị cho các cá nhân, tổ chức trong quá trình hoạt động kinh doanh, thương mại.

Trân trọng,

Khi phát hiện có hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan thì các chủ thể có quyền khởi kiện vụ án dân sự tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Vậy, cần đáp ứng điều kiện gì khi muốn khởi kiện vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan? Hãy cùng TNTP tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

I. Quyền khởi kiện vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan

Căn cứ Điều 56 Nghị định 22/2018/NĐ-CP Nghị định 17/2023/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan (sau đây gọi là “Nghị định 17/2023”) quy định về việc bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan như sau: Chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan trực tiếp hoặc có thể ủy quyền cho tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan hoặc tổ chức, cá nhân khác để thực hiện và bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan của mình. Bên được ủy quyền có trách nhiệm thông tin công khai để các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tác phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng liên hệ thỏa thuận về việc khai thác, sử dụng.

Điều này cũng được khẳng định tại Mục II.1 Thông tư liên tịch 02/2008/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BVHTT&DL-BKH&CN-BTP quy định về quyền khởi kiện vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan. Theo đó, những chủ thể sau có quyền khởi kiện:

Thứ nhất: Tác giả; chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan; người thừa kế hợp pháp của tác giả hoặc của chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan; cá nhân, tổ chức được chuyển giao quyền của chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan; cá nhân, tổ chức sử dụng tác phẩm theo hợp đồng; người biểu diễn; nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình; tổ chức phát sóng;

Thứ hai: Tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan hoặc tổ chức, cá nhân khác được chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan ủy quyền.

Thứ ba: Cơ quan nhà nước, tổ chức liên quan trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có quyền khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thuộc lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan.

II. Điều kiện khởi vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan

Điều kiện khởi kiện vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan được quy định tại Mục III.1 Thông tư liên tịch 02/2008/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BVHTT&DL-BKH&CN-BTP. Theo đó, để khởi kiện vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan cần đáp ứng hai điều kiện sau:

2.1 Thứ nhất, quyền tác giả, quyền liên quan đã phát sinh

• Khoản 1 và Khoản 2 Điều 6 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009 và 2019 (“Luật SHTT”) quy định về căn cứ phát sinh, xác lập quyền tác giả, quyền liên quan như sau:

– Quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký.

– Quyền liên quan phát sinh kể từ khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa được định hình hoặc thực hiện mà không gây phương hại đến quyền tác giả.

• Tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan có quyền nộp đơn để được cấp giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan theo quy định tại Điều 49 của Luật SHTT. Tuy nhiên, đây không phải là thủ tục bắt buộc để được hưởng quyền tác giả, quyền liên quan.

• Khi có tranh chấp về quyền tác giả, quyền liên quan mà đương sự khởi kiện yêu cầu Toà án bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của họ, thì Toà án phải xem xét mà không phân biệt việc họ đã có giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan hay chưa, họ đã nộp đơn hay chưa nộp đơn đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.

2.2 Thứ hai, thời hạn bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan vẫn còn theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ

Thời hạn bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan được quy định tại Điều 27 và Điều 34 Luật SHTT. Theo đó, tùy thuộc vào từng loại hình tác phẩm mà thời hạn bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan sẽ khác nhau.

Bởi lẽ, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan chỉ được thực hiện quyền nhân thân và quyền tài sản của mình trong phạm vi và thời hạn quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ. Nếu hết thời hạn bảo hộ thì các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan không còn được Nhà nước và pháp luật bảo hộ. Do đó, Toà án chỉ thụ lý đơn khởi kiện để giải quyết nếu các quyền đó vẫn còn trong thời hạn bảo hộ, trừ trường hợp pháp luật không quy định thời hạn bảo hộ đối với quyền tác giả.

Như vậy, để có thể khởi kiện vụ án dân sự về quyền tác giả, quyền liên quan, thì cần phải đáp ứng điều kiện về chủ thể khởi kiện và quyền tác giả, quyền liên quan vẫn còn trong thời hạn bảo hộ hay nói cách là vẫn còn thời hiệu khởi kiện. Thiếu một trong hai điều kiện nêu trên thì các tổ chức, cá nhân không thể thực hiện quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Trên đây là nội dung bài viết “Điều kiện khởi kiện vụ án dân sự khi phát sinh tranh chấp về quyền tác giả, quyền liên quan”của TNTP. Hi vọng những thông tin chia sẻ nêu trên hữu ích đối với bạn đọc.

Trân trọng.

Trong môi trường pháp lý hiện đại, việc sử dụng “hợp đồng giả cách” không phải là hiếm gặp, đặc biệt trong các giao dịch kinh tế phức tạp. Tuy nhiên, việc sử dụng hợp đồng giả cách tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý và có thể dẫn đến nhiều tranh chấp giữa các bên liên quan. Bài viết này TNTP sẽ phân tích về Một số tranh chấp thường phát sinh từ “hợp đồng giả cách”

1. Hợp đồng giả cách là gì?

• Theo quy định pháp luận hiện nay không có khái niệm hay định nghĩa về hợp đồng giả cách. Tuy nhiên có thể hiểu hợp đồng giả cách (hay hợp đồng giả tạo) là một loại hợp đồng mà các bên tham gia cố ý tạo ra một thỏa thuận nhằm che giấu một giao dịch thực sự khác. Thường thì mục đích của việc làm này là để trốn tránh nghĩa vụ pháp lý, giảm thiểu chi phí thuế hoặc đạt được những mục đích không hợp pháp khác. Hợp đồng giả cách có thể mang tính chất che đậy, chuyển nhượng, tặng cho hoặc các giao dịch khác nhưng lại được thể hiện dưới một hình thức khác.

• Pháp luật hiện hành chưa có những quy định chi tiết về việc xử lý đối với hợp đồng giả cách. Tuy nhiên theo quy định tại Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015 thì khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch dân sự bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định pháp luật.

Việc sử dụng hợp đồng giả cách, mặc dù có thể mang lại lợi ích ngắn hạn cho các bên tham gia nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý. Sự mập mờ trong các giao dịch này không chỉ ảnh hưởng đến tính minh bạch mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng cho các bên liên quan khi tranh chấp xảy ra.

2. Các loại hợp đồng giả cách thường gặp

• Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng giả cách: Thường được sử dụng để che giấu giá trị thực tế của việc chuyển nhượng tài sản nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính. Ví dụ: trong quá trình chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhằm trốn tránh các nghĩa vụ tài chính với nhà nước các bên thường lập hai hợp đồng mua bán. Trong đó hợp đồng giả cách sẽ ghi nhận giá trị chuyển nhượng thấp hơn thực tế nhằm giảm bớt các khoản thuế phí phải đóng theo quy định.

• Hợp đồng vay mượn giả cách: Hợp đồng vay mượn giả cách thường được sử dụng để che đậy các giao dịch cho vay nặng lãi hoặc trốn thuế. Trong trường hợp này, một khoản vay lớn có thể được giả cách dưới dạng hợp đồng vay mượn với các điều kiện không giống như trên thực tế.

Ví dụ: một người có thể ký kết một hợp đồng vay mượn tiền nhưng thực tế là để che giấu một giao dịch mua bán bất động sản nhằm trốn thuế hoặc tránh các quy định pháp lý khác. Trong trường hợp này, hợp đồng vay mượn chỉ là bề ngoài, còn mục đích thực sự của các bên là giao dịch mua bán bất động sản.

• Hợp đồng thuê mượn tài sản giả cách: Hợp đồng thuê mượn tài sản giả cách có thể nhằm che đậy việc chuyển nhượng tài sản hoặc nhằm đạt được mục đích không hợp pháp khác. Ví dụ: một công ty có thể giả cách thuê mượn tài sản để tránh các quy định pháp lý về chuyển nhượng tài sản.

3. Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng giả cách và rủi ro gặp phải

• Tranh chấp về tính hợp pháp của hợp đồng: Một trong những tranh chấp phổ biến nhất là việc xác định tính hợp pháp của hợp đồng. Khi hợp đồng bị phát hiện là giả tạo, tranh chấp thường xoay quanh việc xác định hợp đồng nào là hợp pháp và có hiệu lực. Ví dụ: Sau khi giao kết một hợp đồng giả tạo nhằm che giấu việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, một bên phát hiện giá trị của mảnh đất đã tăng lên đáng kể. Bên này có thể khởi kiện yêu cầu tòa án tuyên bố hợp đồng trước đó vô hiệu với mục đính để trả lại tiền và đòi lại quyền sử dụng mảnh đất.

• Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của các bên: Khi hợp đồng giả cách bị phát hiện và tuyên bố vô hiệu. Khi đó một trong các bên thường sẽ bị ảnh hưởng đến quyền lợi và tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của các bên thường phát sinh.

• Tranh chấp về bồi thường thiệt hai: Trong nhiều trường hợp, một bên có thể phải chịu thiệt hại do việc hợp đồng giả cách bị vô hiệu. Khi hợp đồng bị tuyên bố vô hiệu, bên bị thiệt hại thường yêu cầu bồi thường, dẫn đến các tranh chấp phức tạp về việc xác định mức thiệt hại và trách nhiệm bồi thường.

• Chiếm đoạt tài sản: Có không ít những vụ việc các bên sử dụng hợp đồng chuyển nhượng nhằm che giấu cho việc thực hiện các khoản vay. Và sau đó bên nhận chuyển nhượng đã chiếm đoạt tài sản được thế chấp.

Việc giao kết hợp đồng giả cách gây ra không ít khó khăn trong quá trình giải quyết tranh chấp. Vì trên thực tế các vụ án liên quan đến hợp đồng giả cách rất khó xử lý, nguyên nhân thường vì mục đích thực sự mà các bên tham gia hợp đồng đã thỏa thuận thường được che giấu kỹ lưỡng, tinh vi.

4. Giải pháp để giảm thiểu tranh chấp

• Tư vấn pháp lý chuyên nghiệp: Trước khi ký kết bất kỳ hợp đồng nào, các bên nên tìm kiếm sự tư vấn của luật sư hoặc các chuyên gia pháp lý để đảm bảo tính hợp pháp của hợp đồng và hiểu rõ các rủi ro pháp lý tiềm ẩn. Luật sư có thể giúp đánh giá hợp đồng, phát hiện các điểm mâu thuẫn và đưa ra các giải pháp pháp lý phù hợp.

• Tuân thủ quy định pháp luật: Việc tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành là điều kiện tiên quyết để tránh các tranh chấp liên quan đến hợp đồng giả cách. Các bên cần nắm rõ và thực hiện đúng các quy định về thuế, chuyển nhượng tài sản và các nghĩa vụ pháp lý khác.

• Thực hiện các giao dịch một cách minh bạch hợp pháp: Các giao dịch giữa các bên nên được thực hiện một cách minh bạch, rõ ràng và trung thực. Điều này không chỉ giúp tránh các hiểu lầm và tranh chấp sau này mà còn tạo nên sự tin tưởng và hợp tác lâu dài giữa các bên.

Hợp đồng giả cách là một hiện tượng phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý. Việc hiểu rõ về bản chất của loại hợp đồng này và những tranh chấp có thể phát sinh sẽ giúp các bên tham gia giao dịch có thể phòng tránh và giải quyết tranh chấp một cách hiệu quả. Hãy luôn tìm kiếm sự tư vấn của các chuyên gia pháp lý để đảm bảo quyền lợi của mình trong mọi giao dịch.

Trên đây là bài viết “Một số tranh chấp phát sinh từ hợp đồng giả cách mà TNTP gửi đến Quý bạn đọc. TNTP hi vọng bài viết này giúp ích cho Qúy bạn đọc.

Trân trọng,