Chủ tịch Hội đồng quản trị và Giám đốc/ Tổng Giám đốc là hai chức danh khác nhau trong Công ty cổ phần. Tại nhiều doanh nghiệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị đồng thời kiêm nhiệm chức danh Giám đốc/ Tổng Giám đốc. Vậy pháp luật có cho phép doanh nghiệp được thực hiện như vậy không? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp về câu hỏi trên, đồng thời phân tích trình tự, thủ tục để Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm nhiệm vị trí Giám đốc/ Tổng Giám đốc.
I. Định nghĩa về Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc/ Tổng Giám đốc
- Chủ tịch Hội đồng quản trị là thành viên Hội đồng quản trị, được bầu làm người đứng đầu, đại diện cho Hội đồng quản trị – cơ quan có quyền lực cao nhất trong công ty.
- Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc là người điều hành công việc kinh doanh hằng ngày của doanh nghiệp và sẽ chịu sự giám sát của Hội đồng quản trị. Giám đốc có thể là thành viên của Hội đồng quản trị do được bổ nhiệm hoặc là cá nhân bên ngoài do công ty thuê theo chế độ hợp đồng. Nhiệm kỳ của Giám đốc theo quy định Luật Doanh nghiệp sẽ không quá 05 năm và có thể được bổ nhiệm lại với số nhiệm kỳ không hạn chế.
II. Chủ tịch Hội đồng quản trị có được kiêm nhiệm vị trí Giám đốc/ Tổng Giám đốc không?
Hiện nay, pháp luật về doanh nghiệp không quy định trực tiếp Chủ tịch hội đồng quản trị có thể kiêm nhiệm Giám đốc, Tổng Giám đốc hay không. Tuy nhiên, tại Điều 156 Luật Doanh nghiệp 2020, pháp luật nêu ra hai trường hợp Chủ tịch Hội đồng quản trị không được kiêm Giám đốc/ Tổng Giám đốc, cụ thể: “Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty đại chúng và công ty cổ phần quy định tại điểm b khoản 1 Điều 88 của Luật này không được kiêm Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc.” Do vậy, theo tinh thần của Luật doanh nghiệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị được kiêm nhiệm Giám đốc/ Tổng Giám đốc nếu cá nhân đó không thuộc bất kỳ trường hợp nào sau đây:
- Là chủ tịch Hội đồng quản trị công ty đại chúng;
- Là chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty cổ phần do nhà nước nắm giữ hơn 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết (trừ trường doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ).
II. Trình tự để Hội đồng quản trị được kiêm nhiệm vị trí Giám đốc/ Tổng Giám đốc
Bước 1: Đánh giá điều kiện
Chủ tịch Hội đồng quản trị được bổ nhiệm làm Giám đốc/ Tổng Giám đốc phải đảm bảo các điều kiện, yêu cầu về năng lực chuyên môn và năng lực hành vi, không thuộc trường hợp cấm của pháp luật. Cụ thể:
- Có đủ năng lực hành vi dân sự và không thuộc đối tượng pháp luật cấm quản lý doanh nghiệp, ví dụ như: không phải là người chưa thành niên hay bị truy tố hình sự, đang chấp hành án; cán bộ, công chức, viên chức hay sĩ quan, hạ sĩ quan trong đơn vị, cơ quan quân đội nhân dân, công an nhân dân.
- Có kinh nghiệm, trình độ chuyên môn trong quản trị kinh doanh của công ty hoặc trình độ do Điều lệ công ty quy định cụ thể.
- Đặc biệt đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết và công ty con của doanh nghiệp này, thì cá nhân được bổ nhiệm vị trí Giám đốc, Tổng Giám đốc không được là người có quan hệ gia đình của người quản lý công ty, kiểm soát viên của công ty và của công ty mẹ; người đại diện phần vốn của doanh nghiệp, người đại diện phần vốn nhà nước tại công ty và công ty mẹ. Người có quan hệ gia đình bao gồm: vợ, chồng, bố đẻ, mẹ đẻ, bố nuôi, mẹ nuôi, bố chồng, mẹ chồng, bố vợ, mẹ vợ, con đẻ, con nuôi, con rể, con dâu, anh ruột, chị ruột, em ruột, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu, anh ruột của vợ, anh ruột của chồng, chị ruột của vợ, chị ruột của chồng, em ruột của vợ, em ruột của chồng.
Bước 2. Họp Hội đồng quản trị
- Hội đồng quản trị tổ chức họp và lấy ý kiến việc bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm thêm chức Giám đốc/ Tổng Giám đốc của công ty và thông qua việc bổ nhiệm Giám đốc bằng hình thức biểu quyết trực tiếp, lấy ý kiến bằng văn bản hoặc hình thức khác do Điều lệ công ty quy định.
- Việc bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm thêm chức Giám đốc/ Tổng Giám đốc của công ty được thông qua khi đa số thành viên Hội đồng quản trị (> 50%) tán thành, trừ trường hợp Điều lệ có quy định tỷ lệ khác cao hơn.
Bước 3. Ban hành Biên bản họp Hội đồng quản trị, Quyết định/ Nghị quyết Hội đồng quản trị và Quyết định bổ nhiệm
Sau khi Hội đồng quản trị thông qua việc bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng quản trị làm Giám đốc/ Tổng Giám đốc thì công ty sẽ ban hành Biên bản họp Hội đồng quản trị, Quyết định/ Nghị quyết Hội đồng quản trị và Quyết định bổ nhiệm chức danh Giám đốc/ Tổng Giám đốc.
Bước 4. Thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp/thay đổi người đại diện theo pháp luật
Công ty thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp/thay đổi người đại diện theo pháp luật tới Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi công ty đặt trụ sở chính theo quy định pháp luật.
Trường hợp việc bổ nhiệm Giám đốc/ Tổng Giám đốc mới làm thay đổi người đại diện theo pháp luật của công ty, công ty cần thực hiện thủ tục thay đổi người đại diện theo pháp luật. Doanh nghiệp cần nộp kèm nghị quyết, quyết định và bản sao biên bản họp Hội đồng quản trị để chứng minh việc thay đổi Giám đốc đã được công ty ghi nhận.
Trên đây là bài viết “Chủ tịch Hội đồng quản trị có được kiêm nhiệm Giám đốc/ Tổng Giám đốc không?” Chúng tôi hi vọng bài viết này có ích với các bạn.
Trân trọng,
