Ký cược là biện pháp nhằm bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả lại tài sản thuê là động sản trong hợp đồng thuê tài sản. Ngoài ra, ký cược còn nhằm bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ trả tiền thuê, cũng như nghĩa vụ hoàn trả tài sản bằng giá trị hoặc bằng vật thay thế có giá trị tương đương trong trường hợp người thuê không trả lại tài sản thuê. Trong bài viết dưới đây, TNTP sẽ trình bày những nội dung cơ bản cần biết về biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ: biện pháp ký cược.
1. Khái niệm ký cược
Ký cược là việc bên thuê tài sản là động sản giao cho bên cho thuê một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản ký cược) trong một thời hạn để bảo đảm việc trả lại tài sản thuê.
Như vậy, biện pháp ký cược chỉ được sử dụng để bảo đảm duy nhất cho nghĩa vụ trả lại tài sản thuê là động sản. Điều đó có nghĩa là các bên không được ký cược để bảo đảm nghĩa vụ đối với bất kỳ loại hợp đồng nào khác, kể cả hợp đồng thuê bất động sản.
Tài sản ký cược không bao gồm bất động sản, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Thông thường giá trị tài sản ký cược bằng giá trị tài sản thuê, tuy nhiên cũng có thể thấp hơn hoặc cao hơn giá trị tài sản thuê, tùy vào sự thỏa thuận của các bên.
2. Điều kiện có hiệu lực của ký cược
Hợp đồng ký cược được coi là giao dịch dân sự, nên để hợp đồng này phát sinh hiệu lực, các bên cần tuân thủ quy định tại Điều 117 BLDS về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự. Theo đó, chủ thể tham gia vào hợp đồng phải có năng lực pháp luật, năng lực hành vi dân sự phù hợp với hợp đồng được xác lập, chủ thể tham gia hợp đồng hoàn toàn tự nguyện, mục đích và nội dung của hợp đồng không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
3. Quyền, nghĩa vụ của bên ký cược
Bên ký cược có quyền, nghĩa vụ sau:
• Yêu cầu bên nhận ký cược ngừng việc khai thác, sử dụng hoặc xác lập giao dịch dân sự đối với tài sản ký cược; thực hiện việc bảo quản, giữ gìn để tài sản ký cược không bị mất giá trị hoặc giảm sút giá trị;
• Trao đổi, thay thế tài sản ký cược hoặc đưa tài sản ký cược tham gia giao dịch dân sự khác trong trường hợp được bên nhận ký cược đồng ý;
• Thanh toán cho bên nhận ký cược chi phí hợp lý để bảo quản, giữ gìn tài sản ký cược. Chi phí hợp lý được hiểu là khoản chi thực tế cần thiết, hợp pháp tại thời điểm chi mà trong điều kiện bình thường bên nhận ký cược phải thanh toán để đảm bảo tài sản ký cược không bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng;
• Thực hiện việc đăng ký quyền sở hữu tài sản hoặc thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật để bên nhận ký cược được sở hữu tài sản ký cược trong trường hợp bên ký cược vi phạm cam kết về giao kết, thực hiện hợp đồng;
• Quyền, nghĩa vụ khác theo thỏa thuận hoặc do BLDS, luật khác liên quan quy định.
4. Quyền, nghĩa vụ của bên nhận ký cược
Bên nhận ký cược có quyền, nghĩa vụ sau:
• Yêu cầu bên ký cược chấm dứt việc trao đổi, thay thế hoặc xác lập giao dịch dân sự khác đối với tài sản ký cược khi chưa có sự đồng ý của bên nhận ký cược;
• Sở hữu tài sản ký cược trong trường hợp bên ký cược vi phạm cam kết về giao kết, thực hiện hợp đồng;
• Bảo quản, giữ gìn tài sản ký cược;
• Không xác lập giao dịch dân sự, khai thác, sử dụng tài sản ký cược khi chưa có sự đồng ý của bên ký cược;
• Quyền, nghĩa vụ khác theo thỏa thuận hoặc do BLDS, luật khác liên quan quy định.
5. Xử lý tài sản ký cược
Theo Khoản 2 Điều 329 BLDS, trường hợp tài sản thuê được trả lại thì bên thuê được nhận lại tài sản ký cược sau khi trả tiền thuê; nếu bên thuê không trả lại tài sản thuê thì bên cho thuê có quyền đòi lại tài sản thuê; nếu tài sản thuê không còn để trả lại thì tài sản ký cược thuộc về bên cho thuê.
Ngoài phương thức xử lý tài sản ký cược theo quy định của pháp luật, các bên còn có thể thỏa thuận về những phương thức khác để xử lý tài sản ký cược. Ví dụ: Trường hợp bên thuê không hoàn trả tài sản thuê, bên cho thuê có quyền giữ lại tài sản ký cược và yêu cầu bên thuê bồi thường thiệt hại, trả khoản tiền chênh lệch nếu tài sản ký cược có giá trị thấp hơn tài sản thuê,…
Trên đây là bài viết “Ký cược – Những nội dung cơ bản cần biết” mà TNTP gửi đến bạn đọc. Trường hợp có vấn đề cần trao đổi, vui lòng liên hệ với TNTP để được hỗ trợ kịp thời.
Trân trọng,
