Hoạt động Bancassurance tại Việt Nam hiện nay đang ngày một phát triển mạnh và đã trở thành nguồn thu chủ yếu của nhiều ngân hàng lớn tại Việt Nam. Tuy nhiên trong thời gian gần đây, hoạt động Bancassurance đang phát sinh nhiều vấn đề gây thiệt hại tới khách hàng mua bảo hiêm, cụ thể là việc nhiều nhân viên bán bảo hiểm xúi giục, đưa ra thông tin không đầy đủ để gây niềm tin với khách hàng ký hợp đồng. Liệu Bancassurance tại Việt Nam có đang phát sinh những biến tướng xấu hay không? Hãy cùng luật sư của TNTP tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết sau.
1. Hoạt động Bancassurance là gì?
Bancassurance là thuật ngữ kết hợp của: “Banking” (Ngân hàng) và “Assurance”(Bảo hiểm). Đây là hoạt động kinh doanh hợp tác giữa công ty bảo hiểm và một ngân hàng mà mục tiêu tạo ra một kênh phân phối sản phẩm dịch vụ chung giữa hai dịch vụ bảo hiểm và ngân hàng cho khách hàng. Hiện tại ở Việt Nam, các ngân hàng tham gia Bancassurance thay vì chỉ cung cấp các sản phẩm và dịch vụ ngân hàng truyền thống như tiết kiệm, tín dụng và quản lý tài sản, ngân hàng cũng cung cấp các sản phẩm bảo hiểm như bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm ô tô và nhiều loại bảo hiểm khác mà phía công ty bảo hiểm đối tác của ngân hàng cung cấp dịch vụ.
2. Bản chất của Bancassurance
Bancassurance mang lại lợi ích cho cả ngân hàng và công ty bảo hiểm. Đối với ngân hàng, dịch vụ này cung cấp một nguồn thu tương đối lớn và thu hút khách hàng mới thông qua dịch vụ bảo hiểm. Đồng thời, tăng cường sự liên kết giữa ngân hàng với các khách hàng hiện tại do ngân hàng vừa có thể đồng thời cung cấp các dịch vụ tài chính đồng thời với các dịch vụ bảo hiểm đa dạng. Còn đối với các công ty bảo hiểm, Bancassurance mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng và giúp tăng doanh số bán bảo hiểm, đồng thời các công ty bảo hiểm có khả năng tiếp cận khách hàng của ngân hàng để tiếp cận thị trường và cung cấp các sản phẩm bảo hiểm cho khách hàng ngân hàng.
Không thể không nói đến giá trị của Bancassurance với các khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ. Khách hàng có thể tiếp cận dễ dàng dịch vụ của ngân hàng và dịch vụ bảo hiểm trong một nơi duy nhất, tiết kiệm thời gian và công sức trong việc tìm hiểu và mua các sản phẩm tài chính khác nhau. Quan trọng hơn, khách hàng có thể nhận được các ưu đãi đặc biệt khi sử dụng dịch vụ Bancassurance giữa các ngân hàng và công ty bảo hiểm có sự liên kết với nhau.
Như vậy, bản chất của Bancassurance không phải xấu, tuy nhiên hiện nay bắt đầu phát sinh các biến tướng từ việc Bancassurance gây ra nhiều bức xúc, thậm chí phẫn nộ của khách hàng với dịch vụ này.
3. Biến tướng trong hoạt động Bancassurance tại Việt Nam
a) Nhân viên tư vấn bất chấp để khách hàng ký hợp đồng
Do áp lực từ doanh số bán bảo hiểm, cũng như mức hoa hồng cao, các nhân viên bán bảo hiểm thường bất chấp mọi hình thức, phương pháp để “dụ” khách hàng ký hợp đồng. Nhiều trường hợp nhân viên tư vấn chỉ đưa ra các thông tin có lợi, các chính sách hấp dẫn và sẵn sàng bỏ qua các điều khoản thanh toán hoặc ràng buộc đơn phương chấm dứt hợp đồng gây bất lợi. Hơn nữa các hợp đồng bảo hiểm có lượng nội dung khổng lồ có thể lên đến hàng trăm trang khiến khách hàng khó có thể kiểm tra toàn bộ nội dung mà chỉ có thể đặt niềm tin vào những lời tư vấn của nhân viên bảo hiểm. Điều này càng khiến các khách hàng chịu rủi ro nếu nhân viên tư vấn “không có tâm”.
Ngoài ra, nhiều trường hợp các gói bảo hiểm được tích hợp thêm các dịch vụ không cần thiết với nhu cầu của khách hàng lại được “lồng ghép” trong các nội dung của Hợp đồng, các nhân viên bảo hiểm có thể giấu đi các thông tin này khiến khách hàng không hay biết. Chỉ khi đến hạn thanh toán, khách hàng mới phát hiện ra do số tiền đóng bảo hiểm cao bất thường, khi đó việc chấm dứt các gói bảo hiểm không phù hợp sẽ bị ràng buộc bởi các điều khoản của Hợp đồng. Khách hàng khi đó mặc dù rất bức xúc nhưng do đã ký vào nội dung hợp đồng bảo hiểm nên sẽ rất khó khăn để có thể bảo vệ quyền lợi của mình.
b) Gửi tiết kiệm ngân hàng bị chuyển thành bảo hiểm nhân thọ
Trong vài tháng gần đây, rất nhiều trường hợp khách hàng gửi tiết kiệm ngân hàng nhưng sau đó được tư vấn mua gói sản phẩm là sản phẩm liên kết giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm. Nhân viên ngân hàng tư vấn cho khách hàng đây là gói tiết kiệm đầu tư có lãi suất cao và có tặng kèm bảo hiểm nhân thọ. Khách hàng đã tin lời tư vấn và chỉ cho rằng gói bảo hiểm nhân thọ là được tặng kèm theo dịch vụ chính họ giao kết là dịch vụ gửi tiết kiệm, tuy nhiên sau khi ký Hợp đồng, khách hàng mời phát hiện ra bản chất hợp đồng có nội dung khác hoàn toàn so với nội dung được tư vấn và có nhiều nội dung vô cùng bất lợi.
Cụ thể, nhân viên ngân hàng đã tư vấn sai sự thật, dánh trái khái niệm khiến khách hàng hiểu nhầm về dịch vụ mình giao kết. Khách hàng nghĩ rằng mình đang gửi tiết kiệm nhưng thực chất là đang tham gia bảo hiểm, và nếu khách hàng quyết định chấm dứt hợp đồng, không tiếp tục đóng phí thì họ sẽ bị mất toàn bộ số tiền đã “gửi tiết kiệm” trước đó, tuy nhiên thời gian khách hàng phải tiếp tục tham gia bảo hiểm sẽ kéo dài từ vài năm đến vài chục năm tùy thuộc vào nội dung hợp đồng.
Theo quy định của pháp luật, hành vi cố ý đưa ra thông tin sai sự thật để khách hàng tin tưởng giao kết hợp đồng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Lạm dúng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Bộ luật hình sự. Do đó, tùy vào mức độ vi phạm mà các đối tượng thực hiện hành vi này có thể bị áp dụng hình thức phạt từ từ 06 tháng, 03 năm cho đến 20 năm tù.
Trên đây là bài viết của luật sư TNTP về chủ đề: “Biến tướng trong hoạt động Bancassurance tại Việt Nam hiện nay”. Mong rằng bài viết này sẽ đem lại giá trị cho các độc giả.
Trân trọng,