Trọng tài thương mại là một trong những phương thức giải quyết tranh chấp thương mại đang được ưa chuộng về sự linh hoạt và hiệu quả. Phán quyết trọng tài là phán quyết chung thẩm, Tòa án sẽ không được xét xử lại vụ việc sau khi Phán quyết được ban hành.

Mặc dù vậy, Phán quyết trọng tài vẫn có thể bị hủy bởi Quyết định của Tòa án nếu quá trình tố tụng trọng tài vi phạm các quy định của pháp luật về trọng tài. Phán quyết trọng tại bị hủy đồng nghĩa với việc toàn bộ quá trình tố tụng trọng tài từ trước giữa hai bên tranh chấp sẽ không có giá trị, điều này ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của những chủ thể có liên quan. Do đó, việc tuân thủ đúng các quy định pháp luật về tố tụng trọng tài là hết sức quan trọng để Phán quyết trọng tài không bị hủy.

Trong bài viết này, TNTP sẽ phân tích Quyết định số 2515/2023/QĐ-PQTT, qua đó làm rõ việc liệu Phán quyết trọng tài có bị hủy nếu Trung tâm trọng tài gửi thông báo, tài liệu đến sai địa chỉ bị đơn.

1. Quy tắc gửi thông báo cho các bên tham gia tranh chấp theo Luật Trọng tài thương mại

Căn cứ theo khoản 2 Điều 12 Luật Trọng tài thương mại 2010 (“LTTTM”) quy định về gửi thông báo và trình tự gửi thông báo thì:

“…2. Các thông báo, tài liệu mà Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài gửi cho các bên được gửi đến địa chỉ của các bên hoặc gửi cho đại diện của các bên theo đúng địa chỉ do các bên thông báo;

…4. Các thông báo, tài liệu do Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài gửi được coi là đã nhận được vào ngày mà các bên hoặc đại diện của các bên đã nhận hoặc được coi là đã nhận nếu thông báo, tài liệu đó đã được gửi phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều này;”

Như vậy, khi Trung tâm trọng tài/Hội đồng trọng phải gửi tài liệu cho các bên trong vụ tranh chấp tới đúng địa chỉ do chính các bên thông báo.

2. Nội dung tranh chấp của Quyết định số 2515/2023/QĐ-PQTT về việc hủy Phán quyết trọng tài

Ngày 29/11/2023, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 2515/2023/QĐ-PQTT về việc hủy Phán quyết trọng tài vụ tranh chấp số 94/22 HCM ngày 23 tháng 6 năm 2023 của Hội đồng trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (“VIAC”).

Theo đó, Nguyên đơn ký kết Hợp đồng mua bán căn hộ chung cư và phụ lục hợp đồng có liên quan tới Các bị đơn. Nguyên đơn sau đó đã thanh toán đầy đủ theo đúng tiến độ nhưng Các bị đơn vẫn không hoàn thành thủ tục nghiệm thu để bàn giao nhà. Vì vậy, Nguyên đơn đã khởi kiện tại VIAC với nội dung: yêu cầu Các bị đơn cùng liên đới bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm hợp đồng theo các thỏa thuận đã ký kết từ trước.

3. Cơ sở hủy Phán quyết trọng tài do trung tâm trọng tài gửi tài liệu đến sai địa chỉ của bị đơn

• Tình huống

Một trong các Bị đơn đã gửi yêu cầu hủy phán quyết trọng tài vụ tranh chấp số 94/22 HCM cho Tòa án với lý do: Địa chỉ của Bị đơn này đã được ghi rõ trong Giấy đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên trong quá trình tố tụng trọng tài, VIAC lại gửi các thông báo, tài liệu cho Bị đơn đến một địa chỉ khác do Nguyên đơn cung cấp.

• Hành vi vi phạm

Do VIAC đã không tống đạt hợp lệ các văn bản tố tụng và phán quyết trọng tài, Bị đơn không biết vụ tranh chấp đã diễn ra và đã có Phán quyết trọng tài. Sau đó, Bị đơn cũng đã có văn bản gửi đến VIAC đề nghị cung cấp địa chỉ mà VIAC đã tống đạt cho Bị đơn là địa chỉ nào. VIAC đã xác nhận không tống đạt đến đúng địa chỉ trụ sở của Bị đơn.

• Căn cứ pháp lý

VIAC đã vi phạm Khoản 2 Điều 12 LTTTM nêu trên về quy tắc gửi thông báo cho các bên tham gia tranh chấp. Vì vậy, Bị đơn đã yêu cầu hủy phán quyết trọng tài căn cứ theo điểm b khoản 2 Điều 68 LTTTM:

“…b) Thành phần Hội đồng trọng tài, thủ tục tố tụng trọng tài không phù hợp với thoả thuận của các bên hoặc trái với các quy định của Luật này;”

Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh sau đấy đã ban hành Quyết định hủy phán quyết trọng tài vụ tranh chấp số 94/22 HCM.

Có thể thấy, địa chỉ của các bên tham gia tranh chấp tưởng chừng như chỉ là một yếu tố nhỏ trong quá trình tố tụng trọng tài nhưng nếu không được xác định một cách chính xác, đúng theo quy định của pháp luật thì dù với bất cứ lý do gì, đây sẽ là cơ sở để hủy phán quyết trọng tài.

Một phán quyết trọng tài bị hủy có thể phát sinh những phức tạp về thời gian, tài chính, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể trong vụ tranh chấp. Vì vậy, không chỉ các trọng tài viên mà cả các bên tham gia tranh chấp cũng phải bảo đảm quá trình tố tụng trọng tài diễn ra đúng với quy định của pháp luật.

Trên đây là bài viết “Phán quyết trọng tài có bị hủy nếu Trung tâm trọng tài gửi thông báo, tài liệu đến sai địa chỉ bị đơn không?” của luật sư TNTP, Hy vọng bài viết này sẽ hữu ích đối với quý độc giả.

Trân trọng,